Stomatologia Współczesna
NR 1/2005
Resorpcje, przyczyny powstawania oraz metody leczenia
Resorption, causes of occurens and posibilities of their treatment
dr n. med. Sławomir Ledzion, Zakład Endodoncji przy Katedrze Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
lek. Stom. Radosław Markowski, Zakład Endodoncji przy Katedrze Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
prof. dr n. med. Halina Pawlicka, Kierownik Zakładu Endodoncji przy Katedrze Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
Słowa kluczowe: resorpcja, leczenie endodontyczne, MTA
Resorpcja jest to zespół czynników fizjologicznych i patologicznych prowadzący do utraty miękkich oraz twardych tkanek zęba i wyrostka zębodołowego. Aby doszło do resorpcji, po mechanicznym lub chemicznym uszkodzeniu tkanek musi zaistnieć dalsza stymulacja procesu
przez infekcje lub ucisk. W zależności od miejsca rozpoczęcia choroby rozróżniamy resorpcję
wewnętrzną i zewnętrzną. Najczęstszą przyczyną ich wystąpienia są długotrwale przewlekle stany zapalne miazgi, leczenie metodą amputacji, przykrycia bezpośredniego, ortodontyczne,
różne czynniki urazowe, choroby tkanek okołowierzchołkowych, wybielanie zębów czy schorzenia ogólne. Leczenie, po wnikliwej diagnozie, polega głównie na usunięciu przyczyny, w razie potrzeby na leczeniu endodontycznym. Często konieczna jest interwencja z zakresu mikrochirurgii endodontycznej, sprowadzająca się do resekcji wierzchołka, zamknięcia resorpcji po odsłonięciu płata, resekcji, radektomii czy replantacji.
Key words: resorption, endodontic treatment, MTA
The resorption is the combination of physiological and pathological features leading to the loss of the soft and hard tooth tissue as well as alveolar bone. The resorption take place when the mechanical or chemical destruction of the tissue is followed by the futher stimulation of the process by the means of the infection or pressure. Internal and external resorption can be distinquished depending on the place where it begins. The most common causes of resorption are longlasting chronical pulpopathiae, amputatio pulpae, orthodontic treatment, different injury factors, periodontal disease, teeth bleaching or general disease. After the thorough diagnosis the treatment is the elimination of the cause or endodontic treatment if necessary. It often happens that microsurgery endodontic intervention is indispensable which means a tip resection, hemisection, radectomy or intentional replantation.
Ocena potencjału cytotoksyczngo materiałów do wypełnień kanałów korzeniowych z zastosowaniem cytometrii przepływowej. Część II
Evaluation of cytotoxicity potential of root canal filling materials by flow cytometry. Part II
dr n. med. Witold Bojar, adiunkt w Zakładzie Wyrobów Medycznych i Stomatologicznych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Warszawie
mgr Mirosława Koronkiewicz, asystent w Samodzielnej Pracowni Cytometrii Przepływowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Warszawie
dr hab. n. med. Janusz Skierski, Kierownik Samodzielnej Pracowni Cytometrii Przepływowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Warszawie
Słowa kluczowe: materiał do wypełnień kanałów korzeniowych, cytotoksyczność, cytometria przepływowa
Przepchnięcie uszczelniacza w czasie wypełniania kanału korzenia w okolice okołowierzchołkową może być szkodliwe. Cytotoksyczność nowych uszczelniaczy kanałowych powinna być niewątpliwie badana z wykorzystaniem wszystkich miarodajnych metod. W tej pracy do badania cytotoksyczności czterech współczesnych materiałów EndoRez (Ultradent), EZ Fill (EDS), Proxiapex (Dentale Biomaterialien), RSA RoekoSeal (Roeko), zastosowano test bezpośredniego kontaktu. Metodą cytometrii przepływowej oceniono przeżywalność komórek VERO – małpiej nerki z wykorzystaniem testu Annexin V/PI. Pomiary wykonano za pomocą cytometru przepływowego firmy Baecton Dickinson FACS Vantage. Badania przeprowadzono dwa tygodnie po wykonaniu próbek. Wyniki obliczono z trzech pomiarów. Badane materiały wykazały zróżnicowany potencjał cytotoksyczny. Ostrą cytotoksycznością cechowały się próbki z materiału Proxiapex. Pozostałe materiały były wyra?niej mniej toksyczne. Wyniki RSA RoekoSeal były zbliżone do kontroli negatywnej. Przeżywalność komórek rosła w następującej kolejności Proxiapex > EndoRez > EZ Fill > RSA.
Key words: root canal filling material, cytotoxicity, flow cytometry
Extruding a sealer during root canal obturation technique into periradicular area can be deleterious. The cytotoxicity ot every new root canal sealer should be undoubtedly investigated using every reliable method. Direct contact test was used to evaluate four modern materials in this study: EndoRez (Ultradent), EZ Fill (EDS), Proxiapex (Dentale Biomaterialien), RSA RoekoSeal (Roeko). Viability of VERO cells was measured by flow cytometry method with Annexin V/PI test. Measurements were performed with Becton Dickinson FACS Vantage flow cytometer. Tests were performed two weeks after preparation of specimens. The data were calculated after three repetitions. Evaluated materials showed varied cytotoxicity potential. Severe cytotoxicity was observed with Proxiapex. The rest of materials were clearly less toxic. Result of RSA RoekoSeal was very much alike to negative control. Cytotoxicity response decreased in an order of Proxiapex > EndoRez > EZ Fill > RSA.
Uwalnianie jonów fluorkowych z kompomerów Hytac, Dyract AP, Dyract Flow i Compoglass F. Część l
Release of fluoride from compomers Hytac, Dyract AP, Dyract Flow and Compoglass F. Part 1
dr n. farm. Joanna Drozd, adiunkt, Katedra i Zakład Chemii Leków Akademii Medycznej im. prof. F. Skubiszewskiego w Lublinie
lek. stom. Marcin Hopkała, asystent, Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej im. prof. F. Skubiszewskiego w Lublinie
prof. dr hab. n. med. Teresa Bachanek, kierownik, Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej im. prof. F. Skubiszewskiego w Lublinie
lek. stom. Joanna Hopkała, Katedra i Zakład Chirurgii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej Akademii Medycznej im. prof. F. Skubiszewskiego
Słowa kluczowe: uwalnianie fluoru, materiały stomatologiczne, kompomery
Oznaczono uwalnianie jonów fluorkowych z kompomerów Hytac, Dyract AP, Dyract Flow i Compoglass F do 0,9% roztworu NaCI oraz do roztworów TISAB II o pH 5,5; 6,0; 6,5; 7,0; 7,5. Stężenie jonów fluorkowych mierzono metodą potencjometrii bezpośredniej z użyciem kombinowanej elektrody fluorkowej model 96-09 Thermo Orion. Uwalniane jony fluorkowe oznaczano dokonując pomiarów co 15 minut w pierwszym dniu oraz pomiarów raz dziennie od l do 60 dnia doświadczenia.
Key words: fluoride release, dental materials, compomers
Fluoride ions were released from compomers Hytac, Dyract AP Dyract Flow and Compoglass F to 0,9% NaCI solution and to solution of TISAB II ot pH 5,5; 6,0; 6,5; 7,0; 7,5. Fluoride ion concentration was measured using direct potentiometry method with fluoride electrode model 96-09 Thermo Orion. The released of fluoride ions was determined by periodic measures from 15 minutes in the first day and by periodic measures from 1 -60 days of the experiment.
Zastosowanie Systemu Szklanych Podparć ZX-27 w praktyce stomatologicznej – opis przypadku
Applications of Glass Abutment System ZX-27 in dental practice – the case description
lek. stom. Agnieszka Kowalczyk, Studium Doktoranckie Zakładu Propedeutyki Stomatologicznej PAM w Szczecinie
Słowa kluczowe: brak skrzydłowy jednostronny, System ZX-27, most jednobrzeżny
Praca ma na celu przedstawienie zastosowania Systemu ZX-27 w praktyce stomatologicznej.
Przedstawiono to na przykładzie przypadku 40-letniej pacjentki. Zgłosiła się ona do gabinetu stomatologicznego celem zaopatrzenia jednostronnego braku skrzydłowego w żuchwie. Po zbadaniu zaprojektowano i wykonano jednobrzeżny most protetyczny podparty nowym Systemem Szklanych Podparć ZX-27. Szklane podparcia zostały wynalezione, przebadane i wprowadzone na węgierski rynek protetyczny przez pana Laszlo Nemetha. System ten będzie umożliwiał wykonanie uzupełnień protetycznych stałych w przypadkach, w których do tej pory można było jedynie zaprojektować protezy ruchome lub mosty ale na filarach implantowanych.
Key words: unilaterale status, Glass Abutment System ZX-27, free end bridge
The work is aimed at the presentation of System ZX-27 applications in the dental practice. It is shown using the example of 40 years` old patient. She came to the dental surgery in order to restore the one-sided pterygoid defect in the mandible. After the examination, it has been designed and made the free end prosthetic bridge supported by the new Glass Abutment System ZX-27. The glass abutments were invented, tested and introduced into the Hungarin prosthetic market by Mr. Laszlo Nemeth, Dental Technician. That system shall make it possible to perform the permanent prosthetic restorations in cases, when we can design in so far only the removable dentures or bridges on the implanted abutments.
Dysplazja zębiny. Opis przypadku
Dentin dysplasia. Case report
Joanna Politowska, Koło Naukowe przy Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Adam Okoń, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: dysplazja zębiny, zmiany okołokorzeniowe, obliteracja
Na podstawie zebranego wywiadu, badania klinicznego oraz zaleconych badań dodatkowych (zdjęcie rentgenowskie zębowe, pantomogram) u 22-letniej pacjentki rozpoznano dysplazję zębiny oraz ustalono plan leczenia.
Key words: dentin dysplasia, obliteration, peridental change
Based on an interview, clinical examination and recommended additional examinations 22 years old patient was diagnosed dentin dysplasia and was planed a treatment.
Stan i potrzeby lecznicze przyzębia u dzieci w wieku 7 lat w Polsce w roku 2003
Periodontal health of 7 year old children from Poland in 2003
lek. stom. Marta Drabarczyk-Nasińska, asystent, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
prof. dr hab. Maria Wierzbicka, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr hab. Sylwia Słotwińska, adiunkt, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr n. med. Izabela Strużycka, adiunkt, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Marcin Zawadziński, asystent, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: epidemiologia, choroby dziąseł i przyzębia, CPITN, dzieci
W pracy przedstawiono wyniki ogólnopolskich badań epidemiologicznych, dotyczących stanu przyzębia u dzieci w wieku 7 lat w 2003 roku. Pozwoliło to na określenie potrzeb leczniczych w zakresie chorób dziąseł i przyzębia, a także na porównanie z wynikami podobnych badań przeprowadzanych w latach poprzednich: 1987 i 1995.
Key words: epidemiology, periodontal diseases, CPITN, children
The article presents the results of the epidemiological study of the periodontal conditions in 7 year old children from Poland in 2003. It allows to assess the needs of periodontal care in group of 7 year old children and to compare the presented results to previous years 1987 and 1995.
Stomatologia minimalnie interwencyjna. Rozwój zmiany próchnicowej
Minimal Intervention Dentistry. Progress of the carious lesion
Graham J. Mount, profesor, Uniwersytet w Adelajdzie, Australia
W ostatnich latach obserwuje się istotne zmiany w postrzeganiu procesu demineralizacji, jakim jest próchnica oraz w ocenie potencjału remineralizacyjnego struktur zęba. Na skutek nowego podejścia do tych zagadnień zmieniło się samo leczenie próchnicy. Chirurgiczne podejście stosowane przez G. V. Blacka jest obecnie nieaktualne, a na całym świecie naucza się minimalnie interwencyjnej stomatologii. Druga edycja książki Grahama J. Mounta i W. R. Hume: „Preservation and Restoration of Tooth structure” pokrywa się z aktualnym rozumieniem zagadnienia, a seria sześciu artykułów wyjaśni detale i racjonalnie uzasadni nową klasyfikację.
Rentgenodiagnostyka implantologiczna
Roentgenodiagnostics in implantology
Robert Krzysztof Biesaga, Zakład Protetyki Stomatologicznej, Katedra Protetyki Stomatologicznej i Zaburzeń Czynnościowych Narządu ?ucia oraz Studia Wyższe Technik Dentystycznych UM w Łodzi
Łukasz Biesaga, student studiów dziennych stomatologii na UM w Łodzi
Adrianna Adamek, stażystka, UM w Łodzi
Zastosowanie implantów stomatologicznych stało się w ciągu ostatnich lat bardzo popularnym modelem leczenia w wielu praktykach stomatologicznych. Resorpcja spowodowana utratą uzębienia może być skutecznie hamowana przez zastępowanie utraconych zębów wszczepami. Leczenie implantologiczne nie zawsze jest proste i wymaga prawidłowego przedoperacyjnego przygotowania pacjenta. Dobre zaplanowanie konstrukcji protetycznej, typu, wielkości czy pozycji i m plantu to condition sine qua non w dzisiejszej implantoprotetyce. Diagnostyka rtg, analiza modeli anatomicznych, mapowanie kości to niektóre z dostępnych technik umożliwiających prawidłowe przygotowanie się do zabiegu implantacji.
System ULTRA SAFETY PLUS XL: nowa jakość bezpiecznych znieczuleń w stomatologii
System ULTRA SAFETY PLUS XL: new safety anaesthesia in dentistry
lek. stom. Michał Wojtkiewicz, spec. chirurgii szczękowej
Wstęp: teoretycznie wszystkie, a praktycznie większość zabiegów stomatologicznych może być wykonywana w znieczuleniu miejscowych lub przewodowym. Jak w ogóle można sobie wyobrazić nowoczesną stomatologię bez znieczulenia pacjenta, tak aby jego negatywne odczucie przebytego zabiegu sprowadzało się tylko i wyłącznie do odczuwania skutków samego znieczulenia, a nie poszczególnych czynności lekarza?
Wzór karty implantologicznej
spec. chir. stom. Janusz Skrzypczyński, Centrum Stomatologii Estetycznej “DENTALUX”, Warszawa
W implantologii współczesnej zakres przeciwwskazań do wykonania zabiegu implantacji znacznie się ograniczył. Poza bezwzględnymi – jak: choroby psychiczne, alkoholizm, ciąża, radioterapia w okolicy implantacji, schorzenia o ostrym przebiegu, nie leczone choroby wieloukładowe, choroby metaboliczne, zbyt wysokie oczekiwania pacjenta, zła higiena, istnieją również przeciwwskazania względne (cukrzyca, osteoporoza, nikotynizm), które w przypadku prawidłowego leczenia nie są istotną przeszkodą do implantacji.