Stomatologia Współczesna
NR 5/2011
Ocena zależności pomiędzy stopniem kontroli cukrzycy typu II a wybranymi parametrami stanu tkanek przyzębia
Relationship between diabetes mellitus type 2 control and selected periodontal parameters
Z Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia IS Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: lek. dent. Magdalena Napora, lek. dent. Jarosław Krajewski, prof. zw. dr. hab. n. med. Renata Górska
Słowa kluczowe: cukrzyca, zapalenie przyzębia, BMI
Artykuł porusza problem wzajemnych relacji kontroli glikemii w cukrzycy typu 2 i parametrów klinicznych stanu tkanek przyzębia. Przebadano 155 pacjentów leczonych z powodu cukrzycy typu 2, u których określono stan tkanek przyzębia za pomocą pomiaru głębokości kieszonek dziąsłowych, utraty przyczepu łącznotkankowego, wskaźnika krwawienia, wskaźnika płytki oraz stopnia kontroli cukrzycy za pomocą stężenia hemoglobiny glikowanej. Obliczono także wskaźnik BMI. W toku przeprowadzonych badań zaobserwowano istotnie statystycznie wyższy poziom hemoglobiny glikowanej, u pacjentów z większym zaawansowaniem choroby przyzębia, co wpisuje się w nurt badań dowodzących wzajemnych zależności między cukrzycą a chorobami przyzębia.
Key words: diabetes, periodontitis , BMI
The article raises the problem of mutual relations between glycemic control in type 2 diabetes mellitus and clinical parameters of periodontal tissues. The 155 patients treated for type 2 diabetes mellitus were examined. In each patient the condition of periodontal tissues by measuring the depth of periodontal pockets, clinical attachment level, bleeding index, plaque index and the degree of diabetes control using glycated hemoglobin was established. The Body Mass Index (BMI) was also calculated. As a result of conducted studies, significantly higher levels of glycated hemoglobin in patients with greater severity of periodontal disease were observed, which is a part of the stream of research proving the interdependencies between diabetes and periodontal diseases.
Zmiany w przednim odcinku szczęki i żuchwy po terapii maską twarzową
lub płytką Schwarza – opis dwóch przypadków
Changes in anterior segment of maxilla and mandible after treatment by face mask or Schwartz appliance – the cases report
Z Poradni Stomatologicznej Orto–Aidi w Poznaniu i Podyplomowego Niestacjonarnego Studium Metodologii Badań Naukowych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu: lek. stom. Małgorzata Pobol–Aidi, 2lek. stom. Nedal Aidi
3lek. dent. Joanna Czaplińska
Z Kliniki Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu prof. dr hab. n. med. Teresa Matthews–Brzozowska – kierownik Kliniki
Słowa kluczowe: maska twarzowa, płytka Schwarza, leczenie ortodontyczne.
W pracy opisano zmiany w przednim odcinku szczęki i żuchwy u pacjentów z zaburzeniami zębowo-zgryzowymi w I klasie Angle’a, po leczeniu ortodontycznym dwoma technikami. Analizie poddano dokumentację fotograficzną, modele diagnostyczne i telerentgenogramy boczne głowy wykonane przed i po leczeniu. Oceniono wartości nagryzu poziomego, kąta nosowo-wargowego, kątów szkieletowych SNA, SNB i ANB oraz zębowych 1/NS, 1/ML i 1/1, a uzyskane wartości porównano w odniesieniu do przypadków opisanych w piśmiennictwie.
Key words: facial mask, Schwarz plate, orthodontics treatment
The study describes changes in the anterior segment of maxilla and mandible at patients with dentocclusal disturbances with class I Angle’a after orthodontic treatment carried out in two ways. The analysis was based on photographic documention, diagnostic models and lateral cephalometric radiograms prepared before and after orthodontic treatment. The results assessed in the study are the values of the overjet, the nasolabial angle, skeletal angles SNA, SNB i ANB and and dental angles: 1/NS, 1/ML and 1/1. The values obtained in the analysis were compared in reference to those described in literature.
Problemy związane z użytkowaniem protez w świetle wypowiedzi mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Poznaniu
Difficulties associated with use of dentures – statement of Nursing Home Residents in Poznań
Z Katedry i Kliniki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu: lek. dent. Agata Rataj–Kulmacz – Pracownia Stomatologii Społecznej, dr n. med. Tamara Pawlaczyk–Kamieńska – adiunkt
Słowa kluczowe: gerostomatologia, rehabilitacja protetyczna, pensjonariusze domów opieki społecznej
Celem pracy było zebranie danych o dolegliwościach układu stomatognatycznego oraz o problemach związanych z użytkowaniem protez zębowych u osób w starszym wieku. Badanie ankietowe przeprowadzono wśród pensjonariuszy DPS. Pytania dotyczyły ogólnego stanu zdrowia, stanu uzębienia, stosowanej diety oraz higieny jamy ustnej i protez, a także problemów związanych z ich użytkowaniem. Większość respondentów skarżyła się na dolegliwości jamy ustnej. Najczęściej podawanymi była suchość jamy ustnej, dolegliwości bólowe ze strony stawów skroniowo–żuchwowych, sporadycznie pieczenie błony śluzowej oraz zaburzenia odczuwania temperatury i smaku. 23,1% ankietowanych, pomimo licznych braków zębowych lub całkowitego bezzębia, nie korzysta z protez zębowych. Natomiast u prawie połowy badanych okres noszenia obecnej protezy przekraczał 5 lat. Ponad 30% osób zgłosiło znaczne ograniczenie ruchowe. Zebrane dane wykazują na znaczące potrzeby w zakresie opieki stomatologicznej narządu żucia pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej.
Key words: gerodentistry, prosthetic rehabilitation, inhabitants of nursing home
The purpose of the study was to collect data on discomfort in the stomatognathic system and problems associated with using dentures in elderly patients. Questionnaire was conducted in nursery home residents. Questions covered status of general health, dental health, diet, hygiene of the oral cavity and dentures, and also problems associated with using dentures. More than half of respondents complained of a discomfort in the mouth. Most frequently noted were: mouth dryness, temporomandibular joint disorder, burning of oral mucosa and disorder of feeling temperature and taste. Nevertheless of multiple teeth missing or event toothlessness 23,1% of patients didn’t use dentures at all. More than half of the respondents had been using the same complete of dentures more than five years. Severe movements restrictions were noted in more than 30% of patients. The collected data show that there is a great necessity of oral health care of inhabitants of nursery homes.
Wkłady wzmocnione włóknami szklanymi – pierwsza pomoc dentystyczna
w nagłych przypadkach
Fiber reiforced posts – first dental aid in an emergency cases
Z Centrum Stomatologii „Smile” w Lublinie: dr n.med. Iwona Kuroń–Opalińska.
Z Zakładu Protetyki Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie: dr n. med. Elżbieta Czelej–Piszcz, lek.dent. Grzegorz Michalczewski, dr n. med. Janusz Borowicz – kierownik Zakłdu
Słowa kluczowe: adhezja, wkłady z włókna szklanego, cementy kompozytowe, silanizacja
Rozwój technologii i materiałów stomatologicznych w ciągu ostatnich kilku lat przyczynił się do powstania nowych metod postępowania leczniczego w stomatologii zachowawczej i protetyce. Szczególnie intensywny rozwój dotyczy wkładów z włókien sztucznychh stosowanie przydatnych w stomatologii zachowawczej, protetyce i ortodoncji. Celem ninieszej pracy było wykazanie możliwości stosowania wkładów z włókien szklanych w sytuacjach wymagających szybkiej interwencji lekarza dentysty. Odpowiednio skomponowany zestaw włókien szklanych daje możliwość odbudowy zęba, np. po urazie, podczas jednej wizyty, bez narażania pacjenta na dyskomfort, z jakim wiąże się oczekiwanie na uzupełnienie wykonywane w pracowni technicznej. Przedstawiono trzy przypadki klinicznego zastosowania włokien szklanych w ramach leczenia protetycznego i zachowawczego. Pomimo pozytywnych opinii o tej technice, należy pamiętać o ograniczeniach związanych z jej zastosowaniem. Ostateczna, krytyczna ocena wymaga dalszych badań i możliwa będzie za kilka lat.
Key words: adhesion, fiber reinforced posts, composite cements, silanization
Development of technology and dental materials during last few years of contributed to development new tractment methods in conservative dentistry and prosthetic. Especially intensive development refers to fiber reinforced posts which are useful in conservative dentistry, prosthetics and orthodontics. The aim of this study was to display the possibility of using fiber reinforced post in situations requiring fast dentist intervention. Well fitted fiber reinforced post set gives opportunity for injured tooth restoration during one visit without discomfort of waiting for making it in technical laboratory. Three clinical cases were described of using fiber reinforced post in prosthetic and conservative dentistry. Despite of positive opinions about this technique one should remember limitations. Final evaluation needs further examinations and will be possible in a few years.
Natychmiastowe uzupełnienie pojedynczego utraconego zęba w odcinku przednim z wykorzystaniem zęba naturalnego oraz taśmy z włókna szklanego
Immediate restoration of lost single anterior tooth with natural tooth and fiberglass band
Z Zakładu Protetyki Stomatologicznej Katedry Stomatologii Odtwórczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: dr n. med. Marcin Janicki
Z Praktyki Prywatnej w Łodzi: lek. stom. Artur Milczarek
Słowa kluczowe: kompozyt wzmacniany włóknem szklanym, uzupełnienie prowizoryczne, usunięty ząb
Praca przedstawia dwa przypadki kliniczne wykorzystujące usunięte zęby pacjentów wsparte na włóknie szklanym i wzmocnione kompozytem do tymczasowego odbudowania utraconego zęba. Natychmiastowa odbudowa utraconego zęba zapewnia pacjentowi komfort pod względem estetycznym jak i czynnościowym. Dotychczasowe metody prowizorycznego zaopatrzenia takich braków wymagały zaangażowania pracowni protetycznej, co zwiększało koszt i przedłużało leczenie.
Key words: fiber–reinforced composite, provisional restoration, extracted tooth
This work presents two clinical cases: using a fiber glass bend and natural tooth as a spam. An immediate restoration of a lost tooth is extremely important for a patient. It ensures comfort from an esthetic end functional point of view. Former methods of restoration of such losses meant dealing with a dental laboratory which led to higher costs of treatment and prolonged it substantially.
Zastosowanie molekularno–biologicznego testu PET
w periodontologii. Opis przypadku
The application of molecular–biological PET test in periodontology. Case report
Ze Specjalistycznej Praktyki Stomatologicznej w Mysłowicach: 1dr n. med. Agnieszka A. Pawlik
Słowa kluczowe: choroba przyzębia, diagnoza, technika PCR, terapia, test mikrobiologiczny
Właściwa diagnoza chorob przyzębia jest już nie tylko wypadkową dokładnego badania klinicznego i obrazu radiologicznego. Może także uwzględniać ocenę sytuacji mikrobiologicznej, dzięki dostępnym testom bakteriologicznym, które są oparte na technice PCR. Testy te pomagają również w ustalaniu właściwego leczenia, ewentualnej antybiotykoterapii, podjęciu decyzji o przejściu do fazy podtrzymania leczenia czy wyborze najodpowiedniejszego momentu implantacji. Pozwalają one również na monitorowanie efektów leczenia. Niniejsza praca przedstawia zastosowanie molekularno–biologicznego testu PET (MIP Pharma), opartego na technice PCR w periodontologii, opisuje przypadek jego klinicznego zastosowania.
Key words: periodontitis, diagnosis, PCR, therapy, molecular–biological test
The proper diagnosis of periodontal diseases is not only an effect of the clinical examination and X–ray status, but it can be completed by an estimation of the microbiological situation, thanks to the bacteriological tests, which are based on PCR technic. This a bacteriological tests aid to determine proper therapy, the selection of antibiotics, the transfer of the patient from therapy to maintenance care the placement of an implant and allow to monitor treatment success. This paper presents the bacteriological test PET MIP Pharma (based on PCR technic), used in periodontology and shows an example of their clinical application.
Rola stresu w etiologii liszaja płaskiego jamy ustnej
Role of stress in oral lichen planus etiology
Z Samodzielnej Pracowni Medycyny Jamy Ustnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie: dr n. med. Beata Petkowicz – adiunkt, kierownik Pracowni
Z STN przy Samodzielnej Pracowni Medycyny Jamy Ustnej UM w Lublinie: Katarzyna Sidor – studentka, lek. dent. Marcin Berger – stażysta
Słowa kluczowe: stres, stany lekowe, depresja, liszaj płaski, jama ustna
Liszaj płaski jest przewlekłą chorobą śluzówkowo-skórną dotyczącą głownie kobiet w wieku 30–60 lat. Wśród sześciu postaci liszaja, postaci siateczkowa i nadżerkowa występują najczęściej. Etiologia tego schorzenia jest wciąż niejasna, mimo że znane są pewne czynniki ryzyka. Jednymi z najistotniejszych są czynniki psychologiczne takie jak przewlekły stres, stany lękowe i depresja. Stres wpływa na powstawanie zmian oraz może zaostrzać przebieg choroby.
Key words: stress, anxiety, depression, lichen planus, oral cavity
Lichen planus is chronic, mucocutaneus disease, usually affecting women aged 30–60 years old. Among six types of lichen planus reticular and erosive type tend to appear most often. Etiology of this disorder is still unclear althought some risk factors are well known. One of most important are psychological factors such as chronic stress, anxiety and depression. Psychological stress induces developement of lichen planus lesions and exacerbates the disease.
Retrospektywne, 3–letnie badanie przeżywalności odbudów ceramicznych Cerec CAD/CAM
3–years retrospective study of allceramic Cerec restorations
Z praktyki prywatnej: lek. stom. Stanisław K. Kopacz DPDS (Bristol), MBA(Warszawa)
Słowa kluczowe: Cerec CAD/CAM, pełnoceramiczne odbudowy, Cerec retrospektywnie
W artykule przeanalizowano 3–letnie doświadczenia z odbudowami pełnoceramicznymi typu Cerec CAD/CAM. Badane uzupełnienia zostały poddane analizie statystycznej przy użyciu estymacji przeżywalności Kaplan–Meier’a. Wszystkie obudowy były wykonane przez tego samego operatora w trakcie pojedynczej wizyty. Użyto systemu Cerec 3, bloczków porcelanowych Cerec Sirona. Wszystkie wizyty sprawdzające były wykonane przez tę samą osobę. Uzupełnienia obejmowały korony, licówki, inlay/onlay – podzielone ze względu na ilość powierzchni.
Key words: Cerec CAD/CAM, allceramic restorations, Cerec retrospective
A 3–years experience with allceramic Cerec restorations was described in this article. The Kaplan–Meier survival rate analysis was used for the statistical data. All restorations were placed by the same operator, as well as all follow – up examinations were performed by the same dentist. System Cerec 3 and ceramic blocs Cerec for Sirona were used . Survey includes crowns, veneers and inlay/onlay restorations – grouped in the categories depending on the number of surfaces involved.
Cyfrowa tomosynteza w praktyce stomatologicznej
Digital tomosynthesis in dental practice
Z Digital Dentistry & Medicine Collegium Terapeia we Wrocławiu:lek. stom. Lidia Kittel, dr n. med. Marek Kittel
Słowa kluczowe: cyfrowa tomosynteza, tomografia wiązki stożkowej
Cyfrowa tomosynteza może znamiennie podnieść efektywność planowania zabiegów w stomatologii. W wielu przypadkach efektywność cyfrowej tomosyntezy jest tak skuteczna jak przy zastosowaniu tomografii wiązki stożkowej ale to badanie nie zawsze jest uzasadnione ze względu na wysoką dawkę ekspozycji. Wyniki najnowszych badań nad cyfrową tomosyntezą rozszerzają możliwości klinicznego stosowania.
Key words: Digital Tomosynthesis DTS, Cone–Beam Computerized Tomography CBCT
Digital Tomosynthesis (DTS) can effectively improve the treatment planning in the area of dentistry. In many cases effectiveness of DTS is as good as Cone–Beam Computerized Tomography (CBCT). CBCT is not always desirable due to radiation dose of the exposure. The new research results DTS broaden the possibilities of clinical application it`s concerning.
Ośrodek opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi GPS Windrad w Wilhelmshaven (Niemcy) – sprawozdanie z pobytu
Centre for the disabled children GPS Windrad Wilhelmshaven (Germany) – report of the stay
Z Katedry i Kliniki Stomatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Agata Rataj–Kulmocz, Maciej Rataj
Pobyt w Ośrodku Windrad dał okazję do nabycia doświadczenia w pracy z małymi niepełnosprawnymi pacjentami. Mieszkając przez kilka tygodni z podopiecznymi poznaliśmy zwyczaje panujące w Windradzie, nauczyli się postępować i rozumieć każde z dzieci i jego chorobę. Towarzyszyliśmy dzieciom podczas pobytu w szkole, w czasie zajęć rehabilitacji ruchowej, logopedycznej i wizyt lekarskich. Ogromna serdeczność, jaka spotkała nas ze strony pracowników, radość dzieci oraz możliwość wymiany doświadczeń przyczyniły się do ponawiania wizyt w Ośrodku oraz do nawiązania długoletnich znajomości.
Efektywne etapy pracy prowadzące do funkcjonalności i estetyki protez całkowitych
Arndt Lommerzheim
Tłum. Tomasz Musiał
Dzięki konfekcjonowanym zębom VITA MFT można urzeczywistnić koncepcję funkcjonalności połączonej z dobrą estetyką prac wykonywanych w laboratorium protetycznym. Ze względu na specjalną morfologię zęby te można łatwo ustawiać, a uzyskany efekt końcowy pracy prezentuje się bardzo naturalnie. Opalizacja, fluorescencja oraz przezroczystość – to szczególne cechy zębów odpowiadające za estetykę w odcinku przednim. Specjalnie przygotowany asortyment ułatwia technikowi wybór odpowiednich zębów do konkretnego przypadku. Zęby akrylowe MFT są odpowiednie do wykonywania każdej pracy protetycznej.