Stomatologia Współczesna
Suplement 1/2004
Zmiany koloru wybielanych zębów oceniane kamerą cyfrową
The assessment of the teeth color change by the use the digital camera
lek. stom. Konrad Małkiewicz, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie, studia doktoranckie
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: wybielanie zębów, fotografia cyfrowa, analiza kolorystyczna
Grupę 20 pacjentów poddano procedurze wybielania nakładkowego preparatem Viva Style 10% firmy Ivoclar Vivadent. W badaniu oceniano zmiany koloru zębów podczas wybielania w warunkach in vivo za pomocą kamery cyfrowej systemu Shade Analyzer. Wykonano fotografie cyfrowe siekaczy przyśrodkowych górnych przed rozpoczęciem wybielania, w trakcie trwania kuracji i po jej zakończeniu. Zdjęcia analizowano pod względem kolorystycznym za pomocą oprogramowania systemu Shade Analyzer. Efektem wybielania nakładkowego był wzrost jasności (L*) i spadek intensywności barwy żółtej (-b*) wybielanych zębów.
Key words: tooth bleaching, digital photography,colour measurement
The main purpose of this clinical trial was to determine the teeth whitening effect of the VivaStyle – bleaching system by lvoclarVivadent based on 10% carbamide peroxide. A total of 20 adults was examined. They used the 10% VivaStyle gel in trays for 2 hours per day over 14 days. The change of L*a*b* colour parameters was assessed by use of a digital camera – Shade Analyzer, designed for evaluating tooth colour. A series of pictures of the central incisors was taken for each patient. The first picture was taken before bleaching, the second after seven days and the third after 14 days of treatment. Pictures were analyzed by the use of Shade Analyzer software to reveal the L*a*b* values. An analysis of the data revealed a significant change in the colour of bleached teeth. The mean value of L* (lightness) increased from 83.13 to 86.02 after 14 days. The mean value of b* (yellowness) decreased from 5.46 to 4.34 after 14 days. The findings suggest that the VivaStyle bleaching system can be considered as an effe tive method of teeth bleaching. The study confirms the potential usefulness of Shade Analyzer in the assessment of tooth colour change.
Spektroskopowa ocena składu chemicznego wybranych amalgamatów dentystycznych z wykorzystaniem techniki XPS doniesienie wstępne
Spectroscopic study of chemical composition of the selected dental amalgam using X-Ray Photoelectron Spectrometry (XPS) – a preliminary report
lek. stom. Arkadiusz Dziedzic, Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Chorób Przyzębia Śl. AM w Bytomiu
prof. dr hab. Ewa Talik, Zakład Fizyki Ciała Stałego Instytutu Fizyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
mgr Renata Babiarz, Zakład Fizyki Ciała Stałego Instytutu Fizyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
dr n. med. Dariusz Skaba, Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Chorób Przyzębia SAM w Bytomiu
Słowa kluczowe: amalgamat dentystyczny, XPS – spektrometria fotoelektronów wzbudzonych promieniowaniem rentgenowskim, powierzchniowa analiza chemiczna
W pracy dokonano oceny porównawczej składu chemicznego sześciu wybranych amalgamatów dentystycznych, wykorzystując nową technikę analizy jakościowo-ilościowej – spektroskopii fotoelektronów wzbudzonych promieniowaniem rentgenowskim (XPS), Względna zawartość srebra obejmowała przedział 32,81%-61,20% atomowych (%at.), miedzi: 10,92-29,66% at. W przypadku wszystkich materiałów stwierdzono obecność ołowiu.
Key words: dental amalgam, X-Ray Photoelectron Spectrometry (XPS), surface chemical analysis
Comparative investigation of chemical composition of six selected dental amalgams was carried out in this study, using a new quantitative-qualitative technique of analysis – X-ray photoelectron spectroscopy (XPS), Relative amount of silver ranged from 32,81% to 61,20 atomie percent, copper: 10,92-29,66 at.%. Each of the samples contained lead element.
Dwuletnie obserwacje kliniczne wypełnień wykonanych z materiału ormocerowego Definite
Clinical study of restorations made from ormocer -Definite (2-year evaluation)
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Marta Raczyńska, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr n. med. Sylwia Malgorzata Słotwińska, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: Ormocer Definite, badania kliniczne
Celem pracy była ocena kliniczna materiału do wypełnień należącego do grupy ormocerów – Definite. Z badanego materiału wykonano 177 wypełnień. Po 24 miesiącach oceniono 92. Ocena kliniczna ujawniła wysoki odsetek wypełnień akceptowanych (85%). Materiał ormocerowy Definite uznano za dobry i uniwersalny materiał do wypełnień.
Key words: Ormocer Definite, clinical studies
The aim of this study was to evaluate the filling material which belongs to ormocer-group. 177 restorations were made using Definite and after the period of 24 months 92 of them were controlled. Clinical evaluation of the restorations showed 85% of cases as acceptable after 24 months. Definite was found as good and universal filling material.
Wybrane zagadnienia dotyczące wad rozwojowych w okresie życia płodowego w aspekcie stomatologii
Selected problems of developmental foetus defects during the uterine life in the aspects of stomatology
doc. dr hab. med. Adam Skrzypkowski, Konsultant Naukowy Wojskowego Instytutu Medycyny Lotniczej w Warszawie
prof. dr hab. med. Jan Trykowski, Konsultant WSZ ds. Stomatologii
Słowa kluczowe: profilaktyka stomatologiczna, narząd żucia, zagrożenia przedporodowe, ciąża
Autorzy opisują, na podstawie piśmiennictwa, wybrane czynniki wczesnego zagrożenia rozwojowego oraz zapobieganie stomatologiczne w okresie życia płodowego. Skupiono się na alkoholowym zespole płodowym, zagrożeniach wynikających z palenia tytoniu, spożywania używek i narkotyków oraz niektórych leków, które są istotnymi czynnikami negatywnie wpływającymi na ogólne zdrowie człowieka już od poczęcia.
Key words: stomatological prevention, masticatory system, predelivery threats, pregnancy
The authors described, on the base of the literature, selected factors of an early threat and prevention of developmental foetus defects during the uterine life. We concentrated on alcoholic foetus syndrome on threats of cigarette smoking, condiments, narcotics, and some drugs, which constitute significant factors influencing negatively on health conditions of human being as early as from the conception.
Leczenie protetyczne rozległych braków w uzębieniu a występowanie dysfunkcji narządu żucia
The prosthetic treatment of multiply missing teeth versus occurrence of oromandibular dysfunction
dr n. med. Agnieszka Homa, praktyka prywatna
prof. zw. dr hab. n. med. Wojciech Split, kierownik Zakładu Neurologii i Zaburzeń Czynnościowych Narządu Żucia w Katedrze Protetyki Stomatologicznej i Zaburzeń Czynnościowych Narządu Żucia UM w Łodzi
Słowa kluczowe: dysfunkcja narządu żucia, rozległe braki w uzębieniu, leczenie protetyczne, bóle głowy typu napięciowego
Celem pracy było ustalenie częstości występowania dysfunkcji narządu żucia (dnż) u osób leczonych protetycznie z powodu rozległych braków w uzębieniu. Badaniom poddano 93 osoby (55 kobiet i 38 mężczyzn) w wieku od 24 do 83 lat, które z powodu rozległych braków w uzębieniu używały ruchomych uzupełnień protetycznych przez co najmniej 5 lat. Dysfunkcję narządu żucia rozpoznano u 42 osób (45% badanych), co jest zgodne z częstością występowania dnż w populacji polskiej. Nie stwierdzono zależności dnż od używania protez z powodu rozległych braków w uzębieniu. Pacjentom z dnż leczonym protetycznie towarzyszą bóle głowy typu napięciowego.
Key words: oromandibular dysfunction, multiply missing teeth, prosthetic treatment, tension-type headache (T-TH)
The aim of the study was to establish the frequency of oromandibular dysfunction among the subjects treated for multiply missing teeth. L patients were investigated (55 female and 38 male) aged 24-83, who have been using removable dentures for at least 5 years. The oromandibular dysfunction were diagnosed among 42 subjects (45% of population). The prevalence of oromandibular dysfunction in evaluated patiens was in accordance with it`s frequency in Polish population. The correlation between oromandibular dysfunction and denture use was not found Tension-type headaches are common among subjects with oromandibular dysfunction, who have been using dentures.
Wytrzymałość na siły tnące wiązania z zębiną czterech endodontycznych uszczelniaczy
Shear bond strength for four endodontic sealers
Brett I. Cohen, Yekaterina Volovich, Barry Lee Musikant, Allan S. Deutsch – Autorzy są pracownikami ośrodków naukowych w Stanach Zjednoczonych
Najistotniejszą cechą materiału uszczelniającego kanał jest jego siła wiązania z zębiną. Dotychczas nie przeprowadzono badań analizujących zależności pomiędzy siłą wiązania materiału z zębiną a jego chemiczną naturą.W przedstawionych badaniach analizowano wytrzymałość na ścinanie wiązania z zębiną czterech endodontycznych uszczelniaczy. W doświadczeniu materiał badany podzielono na 4 grupy zawierające po 10 próbek każda. Wytrzymałość na siły tnące wiązania była oceniana w maszynie testującej 810 MTS, przy prędkości trawersy 6,35 mm/minutę. Uzyskano następujące wartości wytrzymałości (psi): EZ-Fill 323,9±63,9, AH-Plus 252,9±59,3 oraz RSA RoekoSeal Automix i Roth – tlenek cynku/eugenol, cementy nie posiadające żadnej siły przylegania do zębiny (0 psi). Nieparametryczny test Kruskala-Wallisa (KW) wykazał statystycznie znaczącą różnicę pomiędzy EZ-Fill i AH-Plus (P < 0,0196). Zarówno EZ-Fill, jak i AH Plus różniły się istotnie od RSA RoekoSeal Automix i Roth -tlenek cynku/eugenol (p<0,0001). Właściwości chemiczne materiłu uszczelniającego kanał korzeniowy odgrywają ważną rolę w jego wiązaniu z zębiną. Struktura chemiczna żywicy epoksydowej zapewnia większą siłę wiązania z zębiną w porównaniu z dimetylosiloksanem i tlenkiem cynku z eugenolem.
The most important feature of a root canal sealing material is bond strength to dentin. However, there are no studies analyzing the relationship between the bond strength of a sealer and its chemical nature. This study tested the dentinal
bond strength under shear conditions for four endodontic root canal sealers. The experiment was divided into four groups with ten specimens per group. The shear bond strengths were evaluated on an 810 MTS universal testing machine with a crosshead speed of 6.35 mm/minute. The shear bond strength values (psi) were: EZ-Fill 323.9+63.9, AH-Plus 252.9+59.3 with RSA RoekoSeal Automix and Roth zinc oxide/eugenol formulation having no bond strength to dentin (O psi). A non-parametric Kruskal-Wallis (KW) test was performed and there was a statistically significant difference between EZ-Fill and AH-Plus (P<0.0196). Both EZ-Fill and AH-Plus were statistically greater than RSA RoekoSeal Automix and Roth zinc oxide/eugenol formulation (P<0.0001). The chemistry of the final polymer matrix for a root canal sealer plays a large role with regards to dentin bonding. The epoxy-resin chemistry has superior bond strength to dentin compared to the chemistries of dimethylsiloxane and zinc oxide/eugenol.
Perforacje -przyczyny powstawania oraz możliwości ich leczenia
Perforations – causes of occurrence and possibilities of their treatment
lek. stom. Radosław Markowski, Zakład Endodoncji Katedry Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi.
dr n. med. Sławomir Ledzion, Zakład Endodoncji Katedry Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
dr hab. Halina Pawlicka, kierownik Zakładu Endodoncji Katedry Stomatologii Zachowawczej, Endodocji i Periodontologii UM w Łodzi
Słowa kluczowe: perforacja, leczenie endodontyczne
Perforacje w obrębie zęba mogą powstać z przyczyn naturalnych, takich jak próchnica czy resorpcja, lub mogą być spowodowane przez lekarza. W zależności od umiejscowienia podzielono je na zewnątrzzębodołowe i wewnątrzzębodołowe. Perforacja może występować w koronowej albo korzeniowej części zęba lub w furkacji. Diagnostyka opiera się na zlokalizowaniu miejsca krwawienia i bólu. Wykorzystuje się do niej sączki papierowe, endometr, mikroskop endodontyczny lub zdjęcia rentgenowskie w różnych projekcjach. Na wyniki leczenia mają wpływ wielkość perforacji, miejsce występowania oraz czas, jaki upłynął od jej pojawienia się do zamknięcia. Przed przystąpieniem do leczenia należy przeprowadzić szczegółową analizę warunków i możliwości technicznych. Następnie niezbędne jest szczelne wypełnienie perforacji i kanału zęba. W razie potrzeby wykonuje się zabiegi chirurgiczne umożliwiające dostęp do ujścia perforacji. Przy braku efektów terapeutycznych w perforacjach przyszczytowej części korzenia wykonuje się resekcję wierzchołka, a przy dużych perforacjach furkacji premolaryzację, hemisekcję lub amputację korzenia. We wszystkich ?le rokujących przypadkach często nieunikniona jest ekstrakcja zęba.
Key words: perforation, endodontic treatment, MTA
Perforations can occur due to natural causes as caries or resorption, or can be induced by the dentist. They have been divided into extra- and intra-alveolar depending on the site of occurrence in the dental crown, root or furcation. The diagnosis is based on localization of the bleeding or pain site, the use of paper points, endometer or endodontic microscope, and radiographs taken in different projections. The size of perforation, site of occurrence and also time that passed since the occurrence to the closure affect successful treatment. Perforation treatment should be proceeded by a precise analysis of conditions and technical possibilities and depends on tight obturation of the perforation and subseguently the dental canal. If necessary, a surgical procedure is carried out enabling the access to the perforation orifice in order to perform retrograde canal filling and restore lost tissues. In case of therapeutic failure in root apical perforations apicectomy should be performed, and in large furcation perforations – premolarisation, hemisection or root amputation. In all cases with bad prognosis tooth extraction may by unavoidable.
Szczelność materiałów tymczasowych Cavit i Coltosol – ocena struktury powierzchni w mikroskopie skaningowym
Sealing quality of temporary filling materials Cavit and Coltosol – analysis of superficial structure under scanning microscope
lek. stom. Agnieszka Prociów, Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Endodoncji, Katedra Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
lek. stom. Angelika Wójcicka, Studenckie Kolo Naukowe przy Zakładzie Endodoncji, Katedra Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
mgr Jacek Świętosławski, starszy specjalista, Zakład Mikroskopii Elektronowej, Katedra Patomorfologii UM w Łodzi
dr n. med. Agnieszka Żęcin, asystent, ZakŁad Endodoncji, Katedra Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
Słowa kluczowe: mikroprzeciek, materiały tymczasowe, leczenie endodontyczne
Struktura materiałów stosowanych do czasowych wypełnień ubytków podczas leczenia endodontycznego może mieć wpływ na ich szczelność, a tym samym na powodzenie leczenia. W mikroskopie skaningowym oceniono strukturę powierzchni gotowych materiałów tymczasowych, Cavit i Coltosol. Badanie przeprowadzono zarówno przed wymieszaniem, jak i po dodatkowym ich wymieszaniu na płytce szklanej.
W obrazie mikroskopowym we wszystkich przypadkach stwierdzono obecność parakrystalicznych struktur, składających się najprawdopodobniej z cząsteczek wapnia i kryształków cynku. Zaobserwowano istotne różnice między strukturą powierzchni badanych materiałów przed ich wymieszaniem i po wymieszaniu. Materiały tymczasowe Cavit i Coltosol nie wymagają dodatkowego mieszania przed umieszczeniem
w otworze trepanacyjnym, ponieważ wpływa to niekorzystnie na ich strukturę i może pogarszać szczelność wypełnienia tymczasowego.
Key words: microleakage, temporary filling materials, endodontic treatment
The structure of temporary filling materials used in endodontics could have an influence on its sealing quality and on the success of the root canal treatment.
The superficial structure of two temporary filling materials: Cavit and Coltosol under the scanning electron microscope was examined, before and after mixing on the glass plate. In all cases examination with the scanning electron microscope showed crystalline-like area containing probably the molecules of calcium and rod-like structures with a high content of zinc. The significant differences between the superficial structure of materials before and after mixing have been observed. The temporary filling materials Cavit and Coltosol do not require extra mixing before filling the access cavity because of an adverse effect on the structure and poor sealing quality of temporary filling materials.
Elektronowy mikroskop skaningowy do oceny wypełnień kanałowych
Scanning electron microscope for the evaluation of root canal fillings
dr inż. Leszek Klimek, adiunkt w Instytucie Inżynierii Materiałowej Politechniki Łódzkiej
dr n. med. Katarzyna Banaszek, asystent w Katedrze Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Halina Pawlicka, Katedra Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
Słowa kluczowe: wypełnienia kanałowe, szczelność, elektronowy mikroskop skaningowy, penetracja barwnika
W pracy przedstawiono możliwości zastosowania elektronowego mikroskopu skaningowego do oceny szczelności wypełnień kanałowych. Wyniki otrzymane w badaniach SEM porównano z wynikami szczelności, uzyskanymi metodą penetracji barwnika. Na podstawie uzyskanych danych można stwierdzić, że elektronowy mikroskop skaningowy jest cennym urządzeniem uzupełniającym ocenę wypełnień kanałowych.
Key words: root fillings, seal, scanning electron microscope, dye penetration
The article presents possibilities of the scanning electron microscope application in the evaluation of root canal fillings seal. The SEM results were compared with the results of the sealing quality investigated with the linear dye penetration method. On the basis of the data it can be stated that a scanning electron microscopy is a valuable complementary method in the evaluation of root fillings.
Planowanie leczenia w celu osiągnięcia efektu estetycznego. Odbudowa pojedynczego zęba za pomocą wszczepu śródkostnego
Planning for esthetics. Single tooth implant restorations
W. Martin, D. Morton, J. Raskin, The University of Florida, Center for Implant Dentistry
Wszczepy śródkostne okazały się skuteczne w rekonstrukcji wszystkich form bezzębia. Trudno jest jednak w sposób wyra?ny określić parametry, które decydują o właściwym planowaniu i leczeniu w sferze estetyki. W większości przypadków trudność ta wynika z przekonania, że pacjenci oczekują leczenia implantologicznego, podczas gdy w rzeczywistości oczekują oni elementów zastępczych w miejsce brakujących zębów. I choć prawidłowa integracja śródkostna pozostaje kluczem do sukcesu, to traktowanie implantu jako części składowej protezy, a niejako przedprotetycznego elementu zabiegu chirurgicznego, podniesie wartość procedury rozpoznania, a w rezultacie polepszenie wyniku estetycznego.
PMC – 018 NC Lightpower
Marek Bladowski, Centrum Stomatologii, Olsztyn
PMC – 018 NC Lightpower jest zestawem składającym się z półprzewodnikowego lasera biostymulującego, generującego długość fali 815 mm (bliska podczerwień) i diodowej lampy polimeryzacyjnej emitującej światło o długości fali 470 mm.
Colgate Simply White – sposób na białe zęby
Colgate Simply White – for white teeth
Barbara Gawrońska
W końcu 2003 roku firma Colgate Pal-molive zorganizowała konferencję prasową z okazji wprowadzenia na rynek wybielającego żelu Colgate Simply White. Spotkanie prowadziła Magda Mołek – prezenterka telewizyjna. O przyczynach przebarwień zębów i metodach ich leczenia mówił dr hab. n. med. Leopold Wagner, kierownik Zakładu Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej AM w Warszawie, ekspert w dziedzinie estetyki zębowej, autor książki “Wybielanie zębów”.