Stomatologia Współczesna
NR 2/2014
Ocena szczelności brzeżnej wypełnień kompomerowych i szkło-jonomerowych w ubytkach opracowanych metodą tradycyjną i abrazji powietrznej w zębach mlecznych – badania in vitro
Evaluation of marginal seal of compomer and glass-ionomer fillings placed in cavities of deciduous teeth, prepared by traditional and air abrasion methods – in vitro study
Ze Studenckiego Koła Naukowego przy Zakładzie Stomatologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: Weronika Gontarz, Ilona Mariańska, Paula Piekoszewska
Z Zakładu Stomatologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: dr n. med. Anna Turska-Szybka – opiekun koła, dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk – kierownik Zakładu
Słowa kluczowe: mikroprzeciek, kompomer, szkło-jonomer
Celem pracy była ocena szczelności brzeżnej wypełnień z materiału kompomerowego i szkło-jonomeru w ubytkach klasy V w trzonowych zębach mlecznych opracowanych z wykorzystaniem metody tradycyjnej i abrazji powietrznej. Do badań wykorzystano 60 usuniętych trzonowych zębów mlecznych. 30 ubytków opracowano z wykorzystaniem metody tradycyjnej za pomocą wiertła diamentowego, kolejnych 30 z wykorzystaniem metody abrazji powietrznej. W każdej z grup połowa ubytków została wypełniona materiałem kompomerowym, druga – cementem szkło-jonomerowym według zaleceń producenta. Powierzchnie zębowe wokół wypełnienia zabezpieczono lakierem do paznokci. Próbki umieszczono w 1% wodnym roztworze eozyny na 24 godziny, następnie wypłukano i przecięto wzdłuż dwóch osi. W mikroskopie optycznym oceniono stopień penetracji barwnika w oparciu o 4-stopniową skalę Meyera i 4-stopniową skalę własną. Najmniejszy mikroprzeciek stwierdzono w grupie wypełnień z materiału kompomerowego z wykorzystaniem tradycyjnej metody opracowania ubytku (bez istotnej statystycznie różnicy w porównaniu z metodą abrazji powietrznej). Wypełnienia z materiału kompomerowego cechowały się lepszą szczelnością brzeżną niż te z cementu szkło-jonomerowego, niezależnie od metody opracowania ubytków.
Key words: microleakage, compomer, glass-ionomer
Aim of this study was to evaluate the marginal seal of fillings made from compomer material and glass-ionomer material in Black’s V class cavities prepared traditionally or using air abrasion in primary molar teeth. 60 extracted primary molar teeth were examined. 30 cavities were prepared traditionally, using a diamond bur while another 30 cavities were prepared using air abrasion. In each group first half of cavities was filled with a compomer material while the second half of cavities with a glass-iononer material, in accordance with producer’s recommendations. The surfaces of the teeth around the filling were protected by nail varnish. The teeth were placed into 1% eosin water solution for 24 h, rinsed and cut along two axes. The extend of pigment penetration was evaluated using optical microscope and 4-degrees scale of Meyer as well as 4-degrees own scale. The lowest microleakage was ascertained in the group fillings made from compomer material using the traditional method of cavities preparation (without significant difference with air abrasion method). The restorations from compomer material denoted better marginal sealing than from glass-ionomer, regardless of the method of cavity preparation.
Urazy zębów przednich – przegląd piśmiennictwa i opis przypadku
Trauma of the front teeth – review of the literature and case report
Z przychodni Stomatologia na Księżym Młynie w Łodzi: lek. dent. Jakub Zieliński, Rafał Zieliński – student
Słowa kluczowe: urazy zębów, intruzja, przeszczep kości autogennej
W pracy przedstawiono wielospecjalistyczne leczenie stanów pourazowych zębów i kości na podstawie analizy przypadku urazu zębów przednich u 17-letniej pacjentki. Opisano repozycję wtłoczonego zęba wykonaną po ponad czterech tygodniach od urazu. Wskazano na długotrwałość i złożoność procedury oraz trudności rehabilitacji protetycznej.
Key words: teeth trauma, intrusion, autogenic graft
In this paper a multi-disciplinary treatment of post-traumatic conditions of the teeth and bones, based on the case study of the injury of the anterior teeth with 17-year-old female patient were presented. A case of the repositioning the intrusion tooth was made after more than four weeks after the injury was described. The long-lasting nature and the complexity of the procedure and difficulties of the prosthetic rehabilitation were pointed out.
Późne powstawanie mnogich zawiązków nadliczbowych zębów przedtrzonowych w żuchwie – opis przypadku
Late multiple supernumerary mandibular premolars formation – a case report
Z Polikliniki Stomatologicznej 4. Wojskowego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu: lek. dent. Katarzyna Gurdziel, lek. dent. Ewa Minch – kierownik specjalizacji
Z Katedry i Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu: dr n. med. Liwia Minch
Słowa kluczowe: zwiększenie liczby zębów, późne powstawanie zębów, nadliczbowe zęby przedtrzonowe
Hiperdoncja jest drugą pod względem częstości występowania wadą zębową. Charakteryzuje się zwiększoną liczbą zawiązków zębowych. Mnogie nadliczbowe zęby u osób ogólnie zdrowych występują rzadko – zwykle są zlokalizowane w rejonie zębów przedtrzonowych w żuchwie. Diagnostyka nadliczbowych zębów polega na wykonaniu zdjęć rentgenowskich w różnych projekcjach. Zastosowanie tomografii komputerowej umożliwia precyzyjne określenie ich położenia i ułatwia podjęcie decyzji dotyczącej postępowania leczniczego. Celem pracy było przedstawienie przypadku klinicznego pacjentki, u której pomiędzy 9. a 12. rokiem życia pojawiły się 3 zawiązki zębów przedtrzonowych w żuchwie. Wskazane jest regularne monitorowanie pacjenta – zarówno kliniczne, jak i radiologiczne, pod względem pojawienia się kolejnych zawiązków nadliczbowych zębów przedtrzonowych.
Key words: hyperdontia, late teeth formation, supernumerary premolars
Hyperdontia is the second most common dental anomaly and characterizes by the presence of supernumerary tooth germs. Isolated, unrelated to syndromes, occurrence of multiple supernumerary teeth is rare and is often observed at the premolar region in mandible. It has been found that diagnosing, treating, following up supernumerary teeth appropriately with radiographic images is important. Computed tomography allows for a precise location of supernumerary teeth and enable to design an appropriate treatment plan. The aim of the paper was to present a case of the female patient with three supernumerary germs of mandibular premolars which developed between the age of 9 and 12 years of her life. It is recommended to perform clinical and radiological examination of supernumerary premolars due to the fact of the possible further occurrence of new supernumerary teeth in the same patient.
Wpływ rozwoju struktur kostnych twarzoczaszki na możliwości leczenia implantologicznego u dzieci i młodzieży, z uwzględnieniem problemu dysplazji ektodermalnej – przegląd piśmiennictwa
The influence of craniofacial bones development on implant therapy in children and adolescents, considering ectodermal dysplasia disorder – a literature review
Z Poradni Protetyki i Implantologii Stomatologicznej Uniwersyteckiego Centrum Stomatologicznego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego: lek. dent. Katarzyna Dywińska-Kuropatwa – rezydent
Z Katedry i Zakładu Protetyki Stomatologicznej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego: dr n. med. Janina Śramkiewicz – specjalista protetyki stomatologicznej, starszy wykładowca
Słowa kluczowe: rozwój kości szczęk, osteointegracja, implanty u dzieci i młodzieży, dysplazja ektodermalna
W pracy przedstawiono tematykę stosowania implantów u pacjentów w wieku rozwojowym oraz wpływu rozwijających się kości twarzoczaszki na ostateczną pozycję wszczepionego implantu w oparciu o wybrane pozycje piśmiennictwa. Wszczepy śródkostne są obecnie powszechnie stosowane u osób dorosłych w celu uzupełniania zarówno pojedynczych, jak i rozległych braków zębowych. Wskazaniem do wczesnej implantacji, jeszcze w wieku rozwojowym, może być utrata zębów z powodu urazu bądź ich brak będący konsekwencją choroby wrodzonej. Jednak w przypadku gdy implanty zostaną wszczepione przed zakończeniem wzrostu kości, wykonane na nich odbudowy protetyczne w przyszłości mogą pozostawać w infraokluzji w stosunku do wyrzynających się zębów sąsiednich. W związku z tym efekt funkcjonalny i estetyczny leczenia może być niezadowalający. Dlatego u młodych zdrowych pacjentów zalecane jest odroczenie przeprowadzenia zabiegów implantologicznych do czasu zakończenia rozwoju szkieletowego. Odmienna sytuacja występuje, gdy leczenie implantologiczne dotyczy pacjentów obciążonych dysplazją ektodermalną. Jest to duża grupa wrodzonych zaburzeń, charakteryzujących się dysplazją bądź aplazją tkanek pochodzenia ektodermalnego. W tym wypadku autorzy piśmiennictwa sugerują, że implanty mogą być z sukcesem wszczepiane oraz obciążane protetycznie także u osób w wieku rozwojowym.
Key words: jawbone development, osseointegration, implants in children and adolescents, ectodermal dysplasia
In this paper the theme of dental implants placement in adolescents and also in what way the growth and development of facial skeleton affects final position of implanted dental implants – were presented on the basis of selected literature items. Endosseous implants are commonly used to replace missing teeth in adult patients. The replacement of teeth lost by children because of trauma and inherited disorders can be important indication for early implant therapy. However if implants are placed before cessation of facial growth they will submerge relative to the adjacent erupting teeth. It will result in poor esthetic and functional outcome. Therefore, in healthy young patients, placing dental implants should be postponed until growth is complete. Different situation is when the treatment includes children or adolescents with ectodermal dysplasia. It is a group of inherited disorders characterized by aplasia or dysplasia of tissues of ectodermal origin. The reviewed literature suggests that dental implants can be successfully placed and can provide support for prosthetic restorations in those patients.
Płukanie systemu kanałowego zęba – przegląd piśmiennictwa
Irrigation of the tooth canal system – a literature review
Z prywatnej praktyki stomatologicznej w Lublinie: lek. dent. Karolina Wilczyńska, lek. dent. Magdalena Kwiatkowska, lek. med. Michał Wilczyński
Słowa kluczowe: endodoncja, płukanie kanałów korzeniowych, interakcje, protokół płukania
Praca zawiera przegląd piśmiennictwa dotyczącego chemicznego opracowania systemu kanałowego zęba. Stosowane płyny podzielono w zależności od zadania, jakie mają do spełnienia w kanale korzeniowym podczas leczenia endodontycznego. W pracy zawarto informacje na temat płynów odkażających kanały korzeniowe, związków chelatujących oraz środków osuszających kanały korzeniowe. Ponadto zwrócono uwagę na interakcje zachodzące między płynami stosowanymi w leczeniu endodontycznym oraz poruszono temat techniki płukania kanałów. Wiedza na temat wybranych preparatów oraz ich doboru w zależności od sytuacji klinicznej jest niezbędna do osiągnięcia sukcesu w leczeniu endodontycznym.
Key words: endodontics, irrigation of root canals, interactions, protocol of irrigation
The study comprises the review of the literature concerning chemical preparation of the tooth canal system. Irrigants used were divided depending on the task they have to fulfill in the root canal during endodontic treatment. The study includes the information about disinfectants of root canals, chelating compounds, and products for drying root canals. Moreover, attention was paid to interactions occurring between irrigants applied in the endodontic treatment and the technique of the root canal irrigation. The knowledge about individual preparations and their proper selection depending on the clinical situation is essential for achieving success in the endodontic treatment.
Wielkość wskaźników przedniego i całkowitego Boltona w różnych typach wad zgryzu – przeglądpiśmiennictwa
Values of the Bolton’s anterior and overall ratio in various types of malocclusion – a literature review
Z Katedry i Kliniki Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu: prof. dr hab. Teresa Matthews-Brzozowska – kierownik
Z prywatnego gabinetu ortodontycznego w Ostrowie Wielkopolskim: dr n. med. Dorota Stoczkiewicz, lek. dent. Iga Stoczkiewicz-Mancel
Z Poradni Ortodontycznej dla Dzieci Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie: dr n. med. Dorota Cudziło – koordynator
Słowa kluczowe: wskaźnik Boltona całkowity, wskaźnik Boltona przedni, wady zgryzu, stłoczenia zębów, szparowatość zębów
Wskaźniki Boltona (przedni i całkowity) pozwalają z dużym prawdopodobieństwem planować leczenie ortodontyczne, które w efekcie nie powinno powodować utrzymywania się stłoczeń bądź wystąpienia nieprzewidzianych w planie leczenia szparowatości w obrębie zębów. Celem pracy była analiza wskaźników przedniego i całkowitego Boltona w odniesieniu do wad zgryzu. Badanym materiałem były wybrane publikacje uwzględniające korelację wskaźników Boltona z wadami zgryzu. Analizie poddano 17 publikacji z ostatnich 20 lat, a przedstawione chronologicznie wyniki uzyskane przez badaczy uzasadniają istnienie korelacji lub jej brak. Wskaźniki przedni i całkowity Boltona dostarczają istotnych informacji na etapie planowania leczenia ortodontycznego, ale są tylko jednym z czynników mających wpływ na szczegółowe zaplanowanie terapii. Mimo iż są stosowane od ponad 60 lat, nie straciły one na ważności w praktyce ortodontycznej i w specjalistycznych badaniach naukowych z tej dziedziny.
Key words: Bolton’s overall ratio, Bolton’s anterior ratio, malocclusion, teeth crowding, teeth spacing
Bolton’s ratios (anterior and overall) allow to thoroughly plan an orthodontic treatment which, as the final result, should eliminate teeth crowding and prevent unplanned teeth spacing. The objective of the study is to analyse the Bolton’s anterior and overall ratios with reference to malocclusion. The analysed material comprises selected publications taking into account the correlation between the Bolton’s ratio and malocclusion. The analysis covers 17 publications from the last 20 years, presenting chronologically the obtained results which confirm or deny the existence of the correlation. Bolton’s anterior and overall ratios provide important information at the stage of planning the orthodontic treatment, however they constitute only one of the factors taken into account when planning the therapy in detail. Although used for over 60 years, the ratios have not lost any of their importance in the orthodontic practice and related specialist scientific research.
Negatywne skutki stosowania ultradźwięków w stomatologii – na podstawie przeglądu piśmiennictwa
Negative aspects of using ultrasounds in dentistry based on literature review
Z Katedry i Zakładu Periodontologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie: lek. dent. Ewelina Szyszkowska-Kniaź, lek. dent. Monika Nastaj, lek. dent. Aleksandra Jagnicka, prof. dr hab. n. med. Joanna Wysokińska-Miszczuk – kierownik Katedry i Zakładu
Słowa kluczowe: ultradźwięki, skaling, efekty uboczne, pozytywne aspekty
Skaling ultradźwiękowy ma coraz większe zastosowanie w usuwaniu kamienia nad- i poddziąsłowego. Prawidłowo pracujące skalery ultradźwiękowe precyzyjnie usuwają złogi nazębne. Jednak niewłaściwe ich stosowanie może prowadzić do negatywnych skutków ubocznych. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie podstawowych zasad posługiwania się tego typu urządzeniami. Niniejsza praca miała na celu przybliżenie najczęściej spotykanych działań niepożądanych podczas pracy z tego typu urządzeniami.
Key words: ultrasonics, scaling, side effects, positive aspects
Ultrasonic scaling is increasingly used in removing the supraand subgingival dental calculus. Ultrasonic scalers working properly, remove dental deposits with great accuracy. However, an improper use can lead to negative side effects. That’s why it’s very important to keep the basic principles of the use of this type of devices. This paper aims to bring the most common side effects during operation of this type of devices.
Metoda pośredniego klejenia zamków lingwalnych – zastosowanie praktyczne
Indirect bonding of lingual orthodontic brackets method – practical application
Z Centrum Dentystyczno-Ortodontycznego „Ortho.pl” we Wrocławiu: lek. dent. Justyna Warmuz, lek. dent. Piotr Puszkiel, tech. dent. Filip Dziedzic
Słowa kluczowe: zamki lingwalne, technika pośredniego klejenia
Metoda pośredniego klejenia zamków lingwalnych polega na montażu aparatu ortodontycznego za pomocą szyny transferowej, w której znajdują się zamki uprzednio precyzyjnie umieszczone na modelu gipsowym. Najbardziej znane są trzy metody pośredniego klejenia zamków: Silvermana i Cohena, Thomasa oraz Sondhiego. W pracy opisano procedurę własną, najbardziej zbliżoną do zmodyfikowanej metody Thomasa. Klejenie zamków w pracowni dentystycznej umożliwia ich precyzyjne usytuowanie, skraca czas montażu aparatu w ustach pacjenta oraz zmniejsza potrzebę przeklejania zamków w późniejszych etapach leczenia.
Key words: lingual brackets, indirect bonding technique
The indirect bonding method of lingual brackets involves installing braces with transfer splint that contains precisely pre-positioned brackets on a plaster model. We can distinguish three methods of indirect bonding techniques, the first one by Silverman and Cohen, the following by Thomas and by Sondhi. In this paper the authors’ own procedure which is most similar to the modified Thomas’ method were described. The procedure of bonding brackets in a dental laboratory guarantees the precision of positioning, shortens the bonding time in a patient’s mouth and reduces the necessity of bonding brackets during the following treatment stages.
Na co pacjenci zwracają uwagę, kupując pastę do zębów?
To what patients pay the most attention when buying a toothpaste?
Z Gabinetu Stomatologicznego „Happy Smile” w Kocku: lek. dent. Monika Maślanko, lek. dent. Karolina Wilczyńska, lek. dent. Justyna Pietrak
Słowa kluczowe: pasta do zębów, reklama, higiena jamy ustnej
Historia pasty do zębów sięga starożytności, a rynek produktów do higieny jamy ustnej liczy setki pozycji. W związku z tym pojawia się pytanie, na co pacjenci zwracają uwagę podczas podejmowania decyzji o zakupie jednej z wielu past dostępnych na rynku oraz co skłania ich do wyboru konkretnego produktu: reklama, popularność czy potrzeby lecznicze? Badanie ankietowe przeprowadzono wśród 279 pacjentów, a wyniki poddano analizie statystycznej. W ankiecie pacjenci mieli za zadanie określić, na co zwracają szczególną uwagę podczas zakupu środków do higieny jamy ustnej. Dla ankietowanych największe znaczenie mają działanie i właściwości, a także jakość pasty do zębów. Cena oraz producent pasty również wpływają na wybór. Jednak zaledwie 11,11% respondentów przyznaje, że przy wyborze pasty sugeruje się reklamą. 14,34% badanych nie zwraca uwagi na to, jakich produktów do higieny jamy ustnej używa podczas codziennych zabiegów higienicznych. Najmniejszy odsetek pacjentów przy wyborze pasty do zębów kieruje się opakowaniem.
Key words: toothpaste, advertising, oral hygiene
The history of toothpaste dates back to antiquity and today, the market of oral hygiene products make hundred of specialties. Therefore, it is interesting to find out to what patients pay the most attention when choosing one of many different products available to them and what motivates them in their choice: advertising, popularity, or their medical needs. A survey of 279 patients was conducted and the results were statistically analysed. In the survey, patients were asked to indicate what they pay special attention when purchasing basic oral hygiene needs. Among the polled patients, quality and effectiveness of the product has the highest importance. The product price is also very important when purchasing a toothpaste, as well as the manufacturer. However, only 11.11% of respondents admitted that their choice is affected by advertising when choosing the toothpaste. 14.34% of the sampled population does not pay attention to what toothpaste product they use during day-today oral hygiene activities. The smallest proportion of patients are prompted by the appearance of the packaging when choosing their oral hygiene product.