Stomatologia Współczesna
NR 6/2005
Stan i potrzeby lecznicze przyzębia młodzieży w wieku 18 lat w Polsce
Periodontal status and treatment needs of youn people aged 18-yers in Poland
lek. stom. Elżbieta Pierzynowska, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Marcin Zawadziński, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr hab. n. med. Izabela Strużycka, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Michał Ganowicz, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr n. med. Ewa Iwanicka-Grzegorek, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr n. med. Elżbieta Dybiżańska, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, Kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: stan przyzębia, potrzeby lecznicze przyzębia, młodzież w wieku 18 lat, badanie przekrojowe
W pracy przedstawiono wyniki ogólnopolskiego badania epidemiologicznego przeprowadzonego w 2004 roku wśród młodzieży w wieku 18 lat dotyczące stanu przyzębia oraz określono związane z tym potrzeby profilaktyczno-lecznicze.
Key words: periodontal status, periodontal treatment needs, young people aged 18 years, cross-sectional study
The results of a nation wide study carried out in 2004 among Polish young people aged 18 years were presented. Periodontal status was described and preventive and treatment needs were assessed.
Wybrane zagadnienia patofizjologii narządu żucia okresu dojrzewania i człowieka dorosłego
Chosen problems of pathophysiology of masticatory organ at adolescence and adult period
doc. dr hab. n. med. Adam Skrzypkowski, Konsultant WIML
prof. dr hab. n. med. Jan Trykowski, Konsultant Wojskowej Służby Zdrowia
Słowa kluczowe: narząd żucia, profilaktyka stomatologiczna, młodzież, dorośli
Autorzy opisują, na podstawie piśmiennictwa oraz własnych doświadczeń, wybrane czynniki ryzyka występujące w okresie rozwojowym, mogące wpływać na pogorszenie kondycji zdrowotnej narządu żucia człowieka dorosłego. Omówiono indywidualne oraz zbiorowe sposoby zapobiegania im.
Key words: masticatory organ, dental prophylaxis, teenagers, adults
The autors on the base of literature and own experience present the risk factors occurring in evolutionary period, which can be supposed to influence on masticatory organ health deteriorations of adult. Prophylactic measures for individual patient and for group of persons were also mentioned.
Mechanizmy obronne w próchnicy
The defense mechanisms of caries
dr hab. n. med. Sylwia Małgorzata Słotwińska, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Anna Maria Wasilewska, Studium Doktoranckie, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: próchnica, immunologia, szczepionki
Istotną rolę w utrzymywaniu homeostazy i zapobieganiu próchnicy odgrywa ślina i jej składniki. Na mechanizmy obronne śliny składają się tzw. czynniki swoiste i nieswoiste. Wśród czynników nieswoistych należy przede wszystkim wymienić lizozymy, laktoferynę i apolaktoferynę, peroksydazy oraz mucyny i aglutyniny. Czynniki swoiste to limfocyty wewnątrznabłonkowe, komórki Langerhansa, system dopełniacza oraz przeciwciała IgG, IgA i IgM z dominującą immunoglobuliną sIgA, będącą główną immunoglobuliną w ślinie. Badania nad szczepionką przeciwko próchnicy doprowadziły do doświadczalnych immunizacji, które powodowały podwyższenie stężenia ocenianych immunoglobulin w surowicy i w ślinie oraz obniżenie poziomu bakterii z grupy Streptococcus mutans i redukcję próchnicy.
Key words: caries, immunology, vaccines
Saliva and salivary components plays the central role in regulation of homeostasis and prevention of caries. Salivary defense mechanisms consist of specific and non-specific agents. Lysosyme, lactoferyne, apolactoferyne, peroxidase, mucins and agglutinins belong to non-immune variables of saliva. Intraepithelial lymphocytes, Langerhans’ cells, complement system, IgA, IgG, IgM and the main immunoglobulin of the saliva – secretory IgA (sIgA) belong to immune antimicrobial variables. Trials of vaccine against caries have given experimental immunization which has made increase saliva and serum level of immunoglobulins and decrease level of mutans streptococci as well as caries reduction.
Mechanizmy obronne w próchnicy
The defense mechanisms of caries
dr hab. n. med. Sylwia Małgorzata Słotwińska, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Anna Maria Wasilewska, Studium Doktoranckie, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: próchnica, immunologia, szczepionki
Istotną rolę w utrzymywaniu homeostazy i zapobieganiu próchnicy odgrywa ślina i jej składniki. Na mechanizmy obronne śliny składają się tzw. czynniki swoiste i nieswoiste. Wśród czynników nieswoistych należy przede wszystkim wymienić lizozymy, laktoferynę i apolaktoferynę, peroksydazy oraz mucyny i aglutyniny. Czynniki swoiste to limfocyty wewnątrznabłonkowe, komórki Langerhansa, system dopełniacza oraz przeciwciała IgG, IgA i IgM z dominującą immunoglobuliną sIgA, będącą główną immunoglobuliną w ślinie. Badania nad szczepionką przeciwko próchnicy doprowadziły do doświadczalnych immunizacji, które powodowały podwyższenie stężenia ocenianych immunoglobulin w surowicy i w ślinie oraz obniżenie poziomu bakterii z grupy Streptococcus mutans i redukcję próchnicy.
Key words: caries, immunology, vaccines
Saliva and salivary components plays the central role in regulation of homeostasis and prevention of caries. Salivary defense mechanisms consist of specific and non-specific agents. Lysosyme, lactoferyne, apolactoferyne, peroxidase, mucins and agglutinins belong to non-immune variables of saliva. Intraepithelial lymphocytes, Langerhans’ cells, complement system, IgA, IgG, IgM and the main immunoglobulin of the saliva – secretory IgA (sIgA) belong to immune antimicrobial variables. Trials of vaccine against caries have given experimental immunization which has made increase saliva and serum level of immunoglobulins and decrease level of mutans streptococci as well as caries reduction.
Przepływ naczyniowy krwi w miazdze stałych przyśrodkowych siekaczy szczęki u dzieci w wieku 7-12 lat
Pulpal blood flow in permanent maxillary central incisors in children aged 7-12
dr n. med. Lesław Jacek Pypeć, st. wykładowca, Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi, Szpital Kliniczny nr 6
dr n. med. Patrycja Proc, asystent, Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi, Szpital Kliniczny nr 6
dr n. med. Agnieszka Bruzda-Zwiech, asystent, Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi, Szpital Kliniczny nr 6
Słowa kluczowe: miazga zęba, przepływ naczyniowy, laserowy przepływomierz Dopplera
Nowa technika nieinwazyjnego pomiaru przepływu krwi przez naczynia włosowate miazgi jest opisywana w piśmiennictwie jako najbardziej czuła metoda oceny stanu miazgi. Celem pracy była ocena fizjologicznych zmian w przepływie krwi przez naczynia włosowate miazgi w centralnych zębach siecznych szczęki i żuchwy w zależności od wieku dziecka i płci. Ocenę przepływu naczyniowego przy użyciu urządzenia Periflux 5010 przeprowadzono w 559 zdrowych centralnych zębach siecznych w szczęce i żuchwie u 146 dzieci w wieku 7-12 lat. ?rednie wartości przepływu naczyniowego w siekaczach centralnych szczęki wynosiły zależnie od wieku dzieci od 8,84 PU do 10,72, natomiast w żuchwie od 14,603 do 17,551PU. Różnice pomiędzy wartościami przepływu dla górnych naczyniowego dolnych siekaczy były znamienne statystycznie. Wartości przepływu naczyniowego wzrastały z wiekiem dziecka, wyższe wartości przepływu naczyniowego odnotowano w grupie dziewcząt. Technika Laser Doppler jest wiarygodną metodą oceny stanu miazgi zębowej w porównaniu z tradycyjnymi testami.
Key words: dental pulp, pulpal blood flow, laser Doppler flowmetry
The new method of non-invasive measurement of pulpal blood flow has been described as a more sensitive technique for evaluating pulpal state. The study aimed at evaluation of pulpal blood flow in intact permanent central incisors in children and at finding out if there are any differences in pulpal blood flow due to patient’s age and sex. Laser Doppler Flowmentry (Periflux 5010) was used for pulp flow measurement of 559 intact permanent central incisors at 146 children aged from 7 to 12 years. Mean values of pulpal blood flow of upper central incisors were ranged from 8.84 to 10.72 PU and in mandible from 14.603 to 17.551 PU. Differences between mean values of pulpal blood flow of upper and lower incisors were statistically significant. The level of pulpal blood flow increased with the children age and tended to be higher in girls than in boys. LDF seems to be reliable methods of assessment of pulp state comparing to traditional tests.
Wpływ bakterii beztlenowych kieszonki przyzębnej na poród przedwczesny i niską masę urodzeniową noworodka
The influence of anaerobic periodontal microflora on preterm birth and low birth weight
lek. dent. Monika Borkowska-Siennicka, Zakład Chorób Błony ?luzowej i Przyzębia IS AM w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Renata Górska, kierownik Zakładu Chorób Błony ?luzowej i Przyzębia IS AM w Warszawie
lek. dent. Małgorzata Sulik, Zakład Chorób Błony ?luzowej i Przyzębia IS AM w Warszawie
lek. Joanna Łata, II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski, kierownik II Katedry i Kliniki Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie
Słowa kluczowe: choroba przyzębia, poród przedwczesny, niska masa urodzeniowa, bakterie beztlenowe przyzębia
Badania ostatnich lat dostarczyły informacji pozwalających łączyć występowanie choroby przyzębia z porodem przedwczesnym i niską wagą urodzeniową noworodków. Doniesienia te skłoniły autorów do podjęcia badań, które mogłyby przyczynić się do dobrego poznania i zrozumienia mechanizmów łączących chorobę przyzębia i poród przedwczesny połączony z niską wagą urodzeniową oraz zweryfikować hipotezę oddziaływania bakterii z kieszonek przyzębnych na łożysko. Celem pracy było określenie beztlenowej flory bakteryjnej przyzębia u pacjentek ciężarnych z chorobą przyzębia, porównanie jej z beztlenową florą bakteryjną dróg rodnych tych pacjentek oraz ocena jej wpływu na termin porodu i masę noworodka.
Key words: periodontal disease, preterm birth, low birth weight, anaerobic periodontal microflora
Previous studies have suggested that periodontal infection may be associated with preterm births and low birth weight. This reports determine authors to conduct studies, which would lead to recognition of the biological mechanisms connecting periodontitis and preterm birth with low birth weight. The aim of present study was identification of anaerobic periodontal microflora in pregnant patients with periodontitis and compartion with anaerobic genital tract microflora and influence of this pathogens on prevalence of preterm labor with low birth weight.
Cementy szkło-jonomerowe (przegląd piśmiennictwa)
Glass-ionomer cements (literature review)
lek. dent. Renata Lenkiewicz, Zakład Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej AM w Warszawie
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, Kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej AM w Łodzi
dr hab. n. med. Leopold Wagner, kierownik Zakładu Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej AM w Warszawie
Słowa kluczowe: cementy szkło-jonomerowe, budowa, właściwości, zastosowanie
Autorzy na podstawie piśmiennictwa przedstawili budowę, właściwości i zastosowanie cementów szkło-jonomerowych.
Key words: glass-ionomer cements, structure, properties, usage
On the ground of the literature the authors have presented the structure, the properties and usage of the glass-ionomer cements
Wybrane zagadnienia dotyczące zapobiegania zakażeniom krzyżowym w stomatologii
Selected aspects of preventing cross infections in dentistry
lek. dent. Marcin Aleksiński, Wykładowca, Zakład Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Warszawie
dr n. med. Jacek Iracki, Adiunkt, Zakład Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Warszawie
lek. med. Ewa Aleksińska, Młodszy Asystent, SZPZOZ im. „Dzieci Warszawy” w Dziekanowie Leśnym
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Warszawie
Słowa kluczowe: zakażenie krzyżowe, środki ochronne, zalecenia dotyczące kontroli infekcji, HIV, HBV, HCV
Celem pracy było przedstawienie problemu zakażeń krzyżowych występujących w stomatologii na podstawie dostępnego piśmiennictwa. Opisano zagadnienia związane z zapobieganiem transmisji zakażeń z pacjenta na lekarza oraz, co rzadziej spotykane, z lekarza na pacjenta, koncentrując się na odpowiednim stosowaniu środków ochronnych. Omówiono także problem przestrzegania zaleceń CDC (centrum kontroli infekcji) przez lekarzy stomatologów oraz przez personel pomocniczy. Wymieniono drogi przenoszenia zakażeń. Opisano cechy zakażeń najgro?niejszymi patogenami wirusowymi (HBV, HCV, HIV) uwzględniając szczepienia ochronne (HBV) i zasady profilaktyki oraz postępowanie po kontakcie z potencjalnie zaka?nym materiałem, jakim jest krew pacjenta czy ślina z domieszką krwi.
Key words: cross infection, protective devices, infection control recommendations, HCV, HBV, HIV
The aim of this article was to introduce the problem of cross infections in dentistry, on the basis of the literature. Issues connected with the prevention of trasmission of infections from the patient to the doctor and, which is less common, from the doctor to the patient are described, focusing on the proper use of protective devices. Attention was paid to the issue of compliance to CDC recommendations by dentists and their assistants. Routes of infection transmission are mentioned. Features of infection by the most dangerous viral pathogens (HBV, HCV, HIV) are described taking into account vaccinations (HBV) and recommendations as to prevention and management after exposition to potentially infectious material, such as patient’s blood or saliva contaminated with blood.
Stomatologia minimalnie interwencyjna. Zmiany w Miejscu 3
Minimal Intervention dentistry. Site #3 lesions
Graham J. Mount, profesor Uniwersytetu w Adelajdzie, Australia
W ostatnich latach obserwuje się gwałtowne zmiany w postrzeganiu przez nas procesu demineralizacji, jakim jest próchnica, oraz potencjału remineralizacyjnego struktur zęba, jakim są odwracalność i samo leczenie próchnicy. Chirurgiczne podejście stosowane przez G.V. Blacka jest obecnie nieaktualne, a na całym świecie naucza się minimalnie interwencyjnej stomatologii. Druga edycja “Preservation and Restoration of tooth Structure” (Graham J. Mount i W.R. Hume) pokrywa się z aktualnym rozumieniem zagadnienia, a seria sześciu artykułów wyjaśnia detale i racjonalnie uzasadnia nową klasyfikację.
Idealny projekt rehabilitacji implanoprotetycznej w całkowitym bezzębiu. Przypadek kliniczny
Elżbieta Krężlik, Ogólnopolskie Centrum Szkoleniowe Q-Implant
Arkadiusz Krężlik, Ogólnopolskie Centrum Szkoleniowe Q-Implant
Całkowite bezzębie to utrata funkcji i estetyki narządu żucia oraz duży problem psychologiczny dla pacjenta.
Rehabilitacja implantoprotetyczna daje szansę pacjentom z całkowitym bezzębiem na uzyskanie uzupełnienia stałego lub uzupełnienia ruchomego zapewniającego funkcję i estetykę oraz satysfakcjonującą stabilizację.