Stomatologia Współczesna

NR 5/2008

The mechanisms of the dentine hypersensitivity (DH) and possible ways of its prevention
Mechanizmy nadwrażliwości zębiny i sposoby jej zapobiegania (artykuł w języku angielskim)

From National Medical Academy of Post-Graduated Education named after P. L. Schupyk, Ministry of Healthof Ukraine, Kiev
profesor Galina Bieloclitskaya
dr O. Kopchak

Key words: dentine hyperesthesia, dentine hypersensitivity, generalized periodontitis, calcium and phosphate metabolism

The present study show that the development of the dentine hyperesthesia is associated with certain morphological changes including structural disorganization of cervical enamel, cementum loss in the upper third of the dental roots, dentine exposure followed by exposure of the dentine canaliculi, changes in their form and increase in diameter. Dentine exposure and cementum loss was closely connected with attachment loss and periodontal pocket formation. The localization and size of the exposed dentine zone was determined by attachment loss. Morphological changes in dental tissues were associated with the local changes in microelements content.

Słowa kluczowe: przeczulica zębiny, nadwrażliwość zębiny, uogólnione zapalenie przyzębia, metabolizm wapnia i fosforanów

W pracy przedstawiono występowanie nadwrażliwości zębiny w związku ze zmianami strukturalnymi w szkliwie i cemencie (ubytek) okolicy szyjek zębów, ukształtowaniem kieszonek i brakiem przyczepu nabłonkowego. Zaznaczono wpływ ekspozycji kanalików zębinowych, zmiany ich kształtu, powiększenia średnicy otwarcia i kontaktu ze środowiskiem jamy ustnej.

Świadomość rodziców dzieci klas I w zakresie profilaktyki stomatologicznej i ortodontycznej
The knowledge of class 1 children’s parents concerning dental and orthodontic prophylaxis

Z Zakładu Ortodoncji Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
Dominika Cag – Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Ortodoncji Pomorskiej AM w Szczecinie
Przemysław Mucha – Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Ortodoncji Pomorskiej AM w Szczecinie
dr n. med.Joanna Janiszewska-Olszowska – adiunkt Zakładu

Słowa kluczowe: badanie ankietowe, profilaktyka ortodontyczna, profilaktyka stomatologiczna, dzieci w wieku szkolnym

Wśród rodziców 7–8-letnich uczniów (klasy pierwsze) przeprowadzono ankietę dotyczącą ich wiedzy oraz zachowań prozdrowotnych w zakresie profilaktyki stomatologicznej i ortodontycznej u dzieci. Otrzymano 77 ankiet. Większość rodziców zgłasza się z dziećmi na wizyty kontrolne do stomatologa, lecz odsetek ten należałoby zwiększyć przez szerszą edukację prozdrowotną. Wiedza rodziców dotycząca wyglądu zgryzu w poszczególnych okresach rozwojowych okazała się niewystarczająca do odróżnienia normy od wady zgryzu, co wskazuje na potrzebę zwrócenia większej uwagi przez lekarza dentystę na cechy prawidłowego zgryzu u dzieci.

Key words: questionnaire study, orthodontic prophylaxis, dental prophylaxis, school–age children

An assessment of the knowledge and health behaviour of 7–8 years old children’s parents has been proceeded based on questionnaires received from 77 parents of pupils of class 1. The majority of parents apply with their children for control visits to the dentist’s, but the percentage should be increased by wider health education. The parents’ knowledge concerning the appearance of occlusion in particular developmentalperiods appeared insufficient to distinguish between norm and malocclusion, which indicates the need to draw more parent attention to the features of proper occlusion by the dentist.

Ektopowe wyrzynanie pierwszych trzonowców stałych – przegląd piśmiennictwa
Ectopic eruption of first permanent molars – a review of the literature

Z Centralnej Wojskowej Przychodni Lekarskiej „CePeLek” SP ZOZ
lek. dent. Katarzyna Gurdziel – Poradnia Dentystyczna CWPL
lek. med., lek.dent. Wojciech Leśniak – lekarz stażysta
prof. dr hab. med. Jan Trykowski – Konsultant CWPL

Słowa kluczowe: ektopowe wyrzynanie, trzonowiec, patologiczna resorpcja, zaburzenia w wyrzynaniu zębów stałych

Ektopowe wyrzynanie pierwszych trzonowców stałych jest interesującym problemem, z którym może się spotkać w swojej praktyce każdy lekarz pedodonta. Występuje średnio u trojga na 100 dzieci, a nierozpoznane na czas może być przyczyną przedwczesnej utraty drugiego mlecznego trzonowca, co w konsekwencji prowadzi do kolejnych zaburzeń ortodontycznych. Opisano przyczyny powstawania, objawy i leczenie ektopowego wyrzynania pierwszych trzonowców na podstawie dostępnego piśmiennictwa.

Key words: ectopic tooth eruption, molar, atypical resorption, eruption anomalies

Ectopic eruption of first permanent molars is an interesting problem in pedodontics. It occurs aproximately three out of hundred children. Non–recognized on time may be a cause of premature exfoliation of the primary molar and lead to further orthodontic disorders. The study reported here is based on literature about etiology, features and treatment of ectopic eruption of first molars.

Wybrane czynniki ryzyka próchnicy zębów u pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane
Choosen caries risk factors in a group of patients suffering from MS

Z Zakładu Stomatologii Zachowawczej Instytutu Stomatologii UM w Warszawie
lek. dent. Sylwia Chroma – doktorantka
dr hab. n. med. Ewa Iwanicka-Grzegorek – adiunkt

Słowa kluczowe: próchnica zębów, stwardnienie rozsiane, czynniki ryzyka próchnicy

Stwardnienie rozsiane (SM) jest chorobą neurologiczną, która dotyka pacjentów w młodym wieku. Celem pracy była ocena wybranych czynników ryzyka próchnicy zębów u pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane.

Key words: caries, multiple sclerosis, caries risk factors

MS is a neurologic disease, which touch patients in a young age. The aim of this article is the evaluation of chosen caries risk factors in a group of patients suffering from MS.

Zastosowanie materiału T.S.M. Acetal Dental w wykonawstwie kosmetycznej częściowej protezy nie osiadającej – opis przypadku
The use of T.S.M Acetal Dental material in making cosmetic removable partial denture – a case report

Z Zakładu Protetyki Stomatologicznej Katedry Protetyki Stomatologicznej i Zaburzeń Czynnościowych Narządu Żucia
Piotr Ślusarski, lekarz stażysta – członek Koła Protetycznego przy Katedrze Protetyki Stomatologicznej i Zaburzeń Czynnościowych Narządu ?ucia oraz Wyższych Studiów Technik Dentystycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
lek. stom. Cezary Langot – asystent w Zakładzie Protetyki Stomatologicznej Katedry Protetyki Stomatologicznej i Zaburzeń Czynnościowych Narządu Żucia oraz Wyższych Studiów Technik Dentystycznych UM w Łodzi

Słowa kluczowe: acetal, protezy nie osiadające, wtrysk termiczny

Klasyczna proteza szkieletowa wykonana z metalu często nie spełnia wymagań estetycznych pacjenta. Wprowadzenie do protetyki stomatologicznej materiałów na bazie acetalu dało możliwość wykonywania kosmetycznych ruchomych protez podpartych. W pracy przedstawiono przypadek pacjentki z częściowymi brakami w żuchwie, która zgłosiła się w celu leczenia. Zdecydowano się na wykonanie protezy nie osiadającej z materiału T.S.M. Acetal Dental.

Key words: acetal, removable partial dentures, thermal injection

Traditional removable partial dentures made of metal often don’t meet patient’s aesthetic demands. The introduction of materials based on acetal resin into prosthetic dentistry has given the possibility of making cosmetic removable partial dentures. The study describes a case of patient presented with partially missing teeth in mandible. It was decided to conduct a prosthodontic treatment by the use of denture made of T.S.M. Acetal Dental material.

Włókna szklane w bezbolesnym, nieinwazyjnym leczeniu protetycznym podczas jednej wizyty (część II)
Zastosowanie włókien szklanych w rehabilitacji pacjenta z obustronnym rozszczepem wargi górnej, wyrostka zębodołowego i podniebienia – przypadek kliniczny
Use of IPN glass fibres in treatment the patient with bilateral lip, alveolar and palate cleft. Single visit procedure – a case report

Z Collegium Therapeia, Wrocław
lek. stom. Lidia Kittel

Słowa kluczowe: rozszczep wargi wyrostka zębodołowego i podniebienia, włókna szklane IPN

W ostatnich dekadach dokonał się znamienny postęp w zrozumieniu złożonych aspektów rozwoju rozszczepów wargi i podniebienia. Leczenie rozszczepów wymaga ingerencji w struktury anatomiczne i może wpływać na funkcje mowy, słuchu i interakcje społeczne leczonego dziecka. Funkcjonują dwa główne poglądy dotyczące wyboru czasu przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego w przypadku rozszczepu. Zgodne z zasadami metaanalizy, obiektywne oceny publikacji ujawniają przewagę odroczonego zabiegu zamknięcia rozszczepu w procesie rozwoju prawidłowych relacji łuków zębowych. Prezentujemy przypadek 20–letniego pacjenta z obustronnym rozszczepem wargi i podniebienia, który został skierowany do naszej praktyki w celu kontynuowania rehabilitacji po zakończonym postępowaniu ortodontycznym. Zęby 13, 11, 21, 23 zostały przygotowane pod adhezję z włóknami szklanymi IPN, po uprzedniej minimalnej preparacji. Mostem wykonanym bezpośrednio, wzmocnionym włóknami everStick®C&B fibres (StickTech Ltd.), zostały zespolone istniejące zęby 13, 11, 21, 23 i odtworzone brakujące. Most został wykonany przy użyciu kompozytów Estelite Sigma i Estelite Flow (Tokuyama, JP). Zastosowanie w rekonstrukcji bezpośredniego mostu eliminuje konieczność wykonania tradycyjnej, inwazyjnej odbudowy na metalu. Zapewnia to uzyskanie równoważnego zespolenia istniejących zębów.

Key words: lip alveolar and palate cleft, IPN glass fibre

In the last decades, significant progress has been made toward a better understanding of various aspects of the cleft lip and palate defects. Cleft lip and palate care involves several anatomical structures and can affect a variety of functions including speech, hearing and social interactions. There are two main schools of thought as to the timing of cleft lip and palate surgery. According to the meta-analysis objectively retrieve information from publications , delayed palatal closure generally has better treatment outcome regarding dental arch relationships then early palatal closure. We present the case study of the treatment the patient with bilateral lip and palate cleft who was refer to our office for further rehabilitation following the orthodontic procedure which has been completed. Remaining teeth 13, 11, 21, 23 were minimally prepared for adhesion with IPN glass fibres frame. Bridge was made with preimpregnated unidirectional everStick®C&B fibre (Stick Tech Ltd.). The bridge was constructed by using Estelite Sigma and Estelite Flow (Tokuyama, JP) composites. Use of a direct bridge eliminated the need for a traditional metal frame bridge, in order to provide the equivalent splinting for the entire remaining teeth.

Aspekt prawny: Tajemnica lekarska
Aspect of law: Physician’s secret

Z Komisji Bioetyki Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
mgr prawa Rafał Kittel

W przypadku zawodów, w których zaufanie między osobą udzielającą świadczeń a osobą je pobierającą jest sprawą kluczową, prawo nakłada na tę pierwszą obowiązek dochowania ścisłej tajemnicy. Doskonałym przykładem takiego obowiązku jest tajemnica lekarska.

Badanie połączenia implant–łącznik. Wywiad BEGO z dr. Rolandem StreckbeinemOptymalne parametry implantu i połączenia implant–łącznik z uwzględnieniem bioniki

Investigation of connection implant–bond.
Interview of BEGO with dr Roland Streckbein
The best parameters of implant and connection implant–bond with regard to bionics

Wywiad nadesłany przez firmę Denon Dental Sp. z o. o.

Grupa badawcza pod kierownictwem prof. dra inż. M. Flacha (Koblencja, Niemcy) na zlecenie firmy BEGO Implant Systems (Brema, Niemcy) przeprowadziła badanie połączenia implant–łącznik w systemie impantów BEGO Semados®. W badaniu szczególny nacisk położono na dwa parametry, które wpływają na stabilną sytuację kostną. Chodzi o powstawanie naprężeń, które przy wyborze niekorzystnych kątów stożka mogą doprowadzić do powstania mikroruchów i mikroszczelin.

Nowy paradygmat stomatologii zabiegowej
A new paradigm for operative dentistry

prof. dr Graham J. Mount – The University of Adelaide, South Australia
Przekład z Australian Dental Journal 2007; 52: 4.

Słowa kluczowe: stomatologia zachowawcza, kariologia, próchnica, historia stomatologii, paradygmat

Minęło ponad 100 lat, odkąd GV Black zestawił prawie całą aktualną wówczas wiedzę dotyczącą procesu próchnicowego i ustalił konkretne wytyczne dla stomatologii zachowawczej. Jego czterotomowa rozprawa zawierała odpowiednie dla tamtych czasów standardy, które zostały tak dobrze opracowane, że jeszcze niedawno uważano je za aktualne. Przez ostatnie 50 lat dokonał się jednak wielki postęp w metodyce badań naukowych oraz nastąpił ogromny rozwój wiedzy dotyczącej powszechnie występujących chorób jamy ustnej, w tym próchnicy, w związku z czym nadszedł czas na zmiany. Określenie „paradygmat” odnosi się do filozofii nauk przyrodniczych, ogólnie akceptowanego modelu relacji między teoriami, tworzącymi pojęciowe struktury, w ramach których są prowadzone określone badania naukowe. Black zdefiniował paradygmat, w ramach którego w ciągu kolejnych lat miały być prowadzone dalsze badania, a stomatologia jako dziedzina nauki przyjęła jego przywództwo. Nie oczekujmy, że wytyczne stomatologii przez długi okres pozostaną niezmienne, dlatego lekarze powinni zapoznać się z nowym paradygmatem.
Rozwój metodyki badań naukowych doprowadził do lepszego poznania środowiska jamy ustnej, czego rezultatem są duże zmiany w dziedzinie stomatologii. Sugeruje się, że standardy ustanowione przez Blacka powinny przejść do historii, a należałoby przyjąć całkowicie nowy paradygmat. Po pierwsze, stomatologia jako dziedzina wiedzy musi postrzegać próchnicę jako chorobę bakteryjną i główne działania powinny być skierowane na identyfikację i eliminację choroby, zanim zostaną podjęte czynności naprawcze w stosunku do zniszczeń przez tę chorobę spowodowanych. Zachowanie tkanek zęba jest zatem kolejnym ważnym działaniem. Należy zwrócić ogromną uwagę zarówno na działania prewencyjne, włączając remineralizację, jak i na minimalnie interwencyjne opracowywanie ubytków oraz wykorzystanie do odbudowy bioaktywnych materiałów wypełniających. Lekarze praktycy muszą być przygotowani na ten krok.

(R)ewolucja w dziedzinie półpłynnych materiałów złożonych
Stomatologia minimalnej inwazyjności. Materiał Tetric EvoFlow
Minimum invasion in dentistry. Tetric EvoFlow

Dr Christian Hammerer, Wiedeń
Tłum. lek. stom. Katarzyna Pawłowska-Lelińska

Zauważalna od pewnego czasu tendencja do minimalnie inwazyjnego opracowywania ubytków wymaga odpowiednich materiałów. Ich cechami idealnymi są: odpowiednia płynność oraz zdolność do zapływania, co umożliwia precyzyjne nakładanie materiału. Wymienione zalety pozwalają na uzyskanie szczelności brzeżnej, a także dobrej adaptacji do ścian nawet najmniejszych ubytków. Bardzo istotna jest tu także kontrastowość w promieniach rentgenowskich, co niewątpliwie ułatwia ocenę zdjęć rtg.