Stomatologia Współczesna
NR 5/2005
Występowanie w ślinie antagonisty receptora interleukiny pierwszej (IL-1ra) i rozpuszczalnego receptora typu pierwszego dla czynnika martwicy nowotworów (sTNF RI) w zapaleniu przyzębia
Salvia levels of interleukin – 1 receptor antagonist (IL-1 ra) and soluble receptor type I of tumor necrosis factor (sTNF RI) in periodontal disease
dr hab. n. med. Sylwia Małgorzata Słotwińska, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
prof. dr hab. med. Robert Słotwiński, Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i ?ywienia AM w Warszawie, Zakład Chirurgii Transplantacyjnej Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN, Warszawa
lek. stom. Anna Maria Wasilewska, Studium Doktoranckie, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Hasła kluczowe: zapalenie przyzębia, antagonista receptora interleukiny pierwszej (IL-1 ra)
rozpuszczalny receptor typu pierwszego dla czynnika martwicy nowotworów (sTNF RI)
Badanie cytokin i ich receptorów jest jedną z alternatywnych dróg do poznania przyczyn zapalenia przyzębia. Celem prezentowanej pracy było zbadanie występowania w ślinie antagonisty receptora interleukiny pierwszej (IL-1 ra) oraz rozpuszczalnego receptora typu I czynnika martwicy nowotworów (s TNF RI) u osób z zapaleniem przyzębia. Przeprowadzone badania własne wykazały statystycznie istotne podwyższenie stężenia w ślinie antagonisty receptora IL-1 (IL-1 ra) u osób z przewlekłym zapaleniem przyzębia, w porównaniu z osobami z klinicznie zdrowym przyzębiem. W diagnostyce zapaleń przyzębia można rozważyć możliwość zastosowania oznaczania stężenia w ślinie antagonisty receptora IL-1 (IL-1 ra) zarówno do wczesnej oceny zagrożenia zapaleniem przyzębia, jak i jako markera zaawansowania procesu destrukcji tkanek przyzębia.
Key words: periodontal disease, interleukin – 1 receptor antagonist (IL-1 ra), soluble receptor type I of tumor necrosis factor (sTNF RI)
The aim of the presented paper was to examine the occurrence in saliva interleukin – 1 receptor antagonist (IL-1 ra) and soluble receptor type I of tumor necrosis factor (sTNF RI) in patients with periodontitis. Our own investigations showed a statistically significant increase in concentration of IL-1 receptor antagonist (IL-1 ra) in persons suffering from chronic periodontitis as compared with persons with clinically healthy periodontium. In the diagnostics of periodontitis we should consider the possibility of using the determination of concentration of IL-1 receptor antagonist (IL-1 ra) in saliva both to assess an early risk of periodontitis and as an advancement marker for the process of periodontal tissue destruction.
Ocena porównawcza stanu uzębienia i stomatologicznych zachowań zdrowotnych uczniów szkół ponadgimnazjalnych
A comparative evaluation of the state of dentition and oral behaviors of the college adolescents
lek. dent. Danuta Ilczuk, Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Stomatologii Zachowawczej z Endoncją Śląskiej Akademii Medycznej
dr n. med. Arkadiusz Dziedzic, Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej Śląskiej Akademii Medycznej
lek. dent. Monika Herba, Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Stomatologii Zachowawczej z Endoncją Śląskiej Akademii Medycznej
lek. dent. Aleksandra Kowal, Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Stomatologii Zachowawczej z Endoncją Śląskiej Akademii Medycznej
lek. dent. Anna Herpel, Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Stomatologii Zachowawczej z Endoncją Śląskiej Akademii Medycznej
Praca prezentowana na Międzywydziałowej Konferencji Naukowej Studentów Akademii Medycznych w Katowicach-Ligocie, 5-7 maja 2004 roku (sesja multimedialna)
Słowa kluczowe: rozpowszechnienie próchnicy, liczba PUW, wskaźnik API, młodzież ponadgimnazjalna
Celem pracy było określenie wielkości rozpowszechnienia i intensywności choroby próchnicowej wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych o zróżnicowanym profilowo systemie nauczania oraz ocena poziomu świadomości zdrowotnej dotyczącej narządu żucia u badanych osób. W badaniu klinicznym stanu uzębienia uczestniczyła grupa 588 uczniów z IV Liceum Ogólnokształcącego w Sosnowcu oraz grupa porównawcza 551 uczniów Zespołu Szkół Zawodowych w Sosnowcu w wieku 16–18 lat. Określono główne wska?niki epidemiologiczne aktywności próchnicy oraz stan higieny wykorzystując uproszczony wska?nik API. Przeprowadzona ankieta dotyczyła profilaktycznych zachowań zdrowotnych badanych w zakresie zdrowia jamy ustnej. Wnioski: Grupy 16–18-latków z terenu dużej aglomeracji ?ląska charakteryzowały się wysoką intensywnością oraz przeciętną skutecznością leczenia próchnicy, szczególnie w odniesieniu do populacji uczniów Zespołu Szkół Zawodowych. Niższy poziom świadomości zdrowotnej obejmującej dbałość o stan uzębienia dotyczył uczniów Zespołu Szkół Zawodowych.
Key words: caries prevalence, DMF index, API index, college adolescents
The aim of the thesis was to examine spread and intensity of caries occurring among pupils of secondary schools characterized by various type of education. The authors also tried to estimate the level of knowledge in dental hygiene awareness showed by children taken under examination. The examination was carried out on the base of two groups of pupils. The first group consisting of 588 schoolchildren at the age of 16 -18 years old from the IV Stanislaw Staszic Grammar School in Sosnowiec. The other group consisted of 551 pupils, at the same age, from Vocational Schools. An epidemiological index of the caries intensity (DMFT), an oral hygiene index (API) and a dental treatment index (DTI) were estimated during the clinical dental examination of the hard tissue of teeth. Pupils answered for 4 questions regarding the level of knowledge in the field of the oral health habits. The results showed higher prevalence and severity of caries among pupils from Vocational School. They also confirmed less knowledge in dental hygiene awareness.
Ocena przestrzegania podstawowych zasad higieny jamy ustnej u mężczyzn osadzonych w zakładzie karnym w Wojkowicach
Evaluation of compliance with oral higiene of prison inmates in Wojkowice
lek. stom. Urszula Charciarek, Wojewódzka Specjalistyczna Przychodnia Stomatologiczna w Katowicach
dr hab.n.med. Jadwiga Jośko, kierownik Katedry i Zakładu Medycyny i Epidemiologii Środowiskowej w Zabrzu, ŚAM w Katowicach
Słowa kluczowe: promocja zdrowia, zakład karny, higiena jamy ustnej
Celem pracy było określenie stanu wiedzy na temat przestrzegania podstawowych zasad higieny jamy ustnej oraz przestrzegania tych zasad osadzonych w Zakładzie Karnym w Wojkowicach. Zbadano 360 osób w wieku od 18 do 61 lat. Badania ujawniły niewystarczający stan wiedzy na temat podstawowych zasad higieny jamy ustnej oraz nieprzestrzeganie zasad higieny. Wyniki badań wskazują na potrzebę zwiększenia działań profilaktyczo- oświatowych.
Key words: health promotion, penitentiary, oral higiene
The aim of the study was to evaluate compliance with oral higiene of prison inmates in Wojkowice. Examinations were carried out on 360 individuals at the age of 18 to 61. The results do not show enough knowledge of basic oral higiene and show the need to increase preventive-educational activities.
Występowanie metali w zębach górników w zależności od wieku i stażu pracy
Occurrence of selected metals in teeth of coal-miners in the function of age and years of employment
dr n. med. Piotr Malara, asystent w Katedrze i Klinice Chirurgii Szczękowo-Twarzowej ?AM w Katowicach
prof. dr hab. n. med. Helena Łangowska-Adamczyk, kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej ?AM w Katowicach
prof. dr hab. n. przyr. Jerzy Kwapuliński, kierownik Katedry i Zakładu Toksykologii ?AM w Sosnowcu
lek. stom. Zdzisława Kyrcz-Florek, praktyka prywatna
Słowa kluczowe: metale ciężkie, zęby, górnicy
W pracy oceniono występowanie Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, Zn, K, Na, Ca, Mg w poszczególnych rodzajach zębów górników kopalń węgla kamiennego z terenu Rudy ?ląskiej (zęby sieczne, kły, zęby przedtrzonowe i trzonowe) w funkcji wieku i stażu pracy w oparciu o oznaczenia zawartości tych pierwiastków w zębach wykonane metodą atomowej spektrofotometrii absorpcyjnej. Ustalono, że zmiany stężeń ołowiu w zębach trzonowych wykazują słabą, dodatnią korelację z wiekiem i stażem pracy górników, natomiast stężenia sodu i potasu w zębach trzonowych korelują dodatnio jedynie ze stażem pracy górników.
Key words: heavy metals, teeth, coal miners
The essessment of occurence of Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, Zn, K, Na, Ca, Mg in particular tooth types of coal-miners from Ruda Slaska (incisors, canines, premolars and molars) in the function of age and years of employment was done in this research-work. Analysis was carried out on the basis of measurement of these elements concentrations in teeth by means of atomic absorption spectroscopy. We concluded that lead concentration in molars correlates positively with coal-miners’ age and sodium and potasium concentrations correlate positively only with number of years of employment.
Uzupełnienie pojedynczego braku zębowego – podjęcie decyzji: implant, most 2-3 punktowy czy most adhezyjny?
Bonded bridge, indirect choice among an implant and a bridge
Joanna Politowska, Koło Naukowe przy w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. Stom. Adam Okoń, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, Kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: most adhezyjny, most typu Rochette, most typu Maryland, most UDA
W świetle najnowszej literatury mosty adhezyjne są dobrą alternatywą dla mostów protetycznych jak i odbudowy implantologicznej. ?redniej wysokości finansowy koszt uzupełnienia jak i minimalne preparowanie zębów filarowych są atutami przemawiającymi za rozważeniem rozwiązania w postaci zastosowania mostów adhezyjnych.
Key words: bonded bridge, Rochette bridge, Maryland bridge, UDA bridge
According to present literature bonded bridges are good alternative for dental bridges and implants. Average financial cost and limited preparation of the abutment makes bonded bridges valuable.
Rewizja leczenia endodontycznego drugiego przedtrzonowca dolnego prawego, połączona z zachowawczym leczeniem przewlekłego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych – opis przypadku
Endodontic retreatment of a second lower right premolar combined with conservative treatment of chronic periapical inflammation – a case report
lek. stomatolog Marcin Zawadziński, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: rewizja leczenia endodontycznego, wkład koronowo-korzeniowy, zapalenie tkanek okołowierzchołkowych
Rewizja leczenia endodontycznego drugiego przedtrzonowca dolnego prawego, połączona z zachowawczym leczeniem przewlekłego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych – opis przypadku. Praca przedstawia opis rewizji leczenia endodotycznego zęba przedtrzonowego dolnego i leczenia zapalenia w tkankach okołowierzchołkowych, które rozwinęło się przy tym zębie. Ząb był nieprawidłowo leczony endodotycznie, a dodatkowo miał osadzony w kanale korzeniowym wkład koronowo-korzeniowy. Do usunięcia wkładu koronowo-korzeniowego i materiału z kanału korzeniowego wykorzystano endodontyczne urządzenie ultrad?więkowe.
Key words: endodontic retreatment, post, perapical inflammation
Endodontic retreatment of a second lower right premolar combined with conservative treatment of chronic perapical inflammation – a case report. This paper presents a case report of endodontic retreatment of a second lower premolar and conservative treatment of perapical inflammation which developed at this tooth. The tooth has been treated endodonticaly without success and as an additional difficulty there was a post in the root canal. The ultrasonic system was used to perform endodontic retreatment and to remove the post.
Stomatologia minimalnie interwencyjna. Zmiany w Miejscu 2
Minimal intervention dentistry. Site #2 lesions
Graham J. Mount, profesor Uniwersytetu w Adelajdzie, Australia
W ostatnich latach obserwuje się gwałtowne zmiany w postrzeganiu przez nas procesu demineralizacji, jakim jest próchnica, oraz potencjału remineralizacyjnego struktur zęba, jakim są odwracalnośći samo leczenie próchnicy. Chirurgiczne podejści stosowane przez G.V.Blacka jest obecnie nieaktualne, a na całym świecie naucza sie minimalnie interwecyjnej stomatologii. Druga edycja “Preservation and Restoration of tooth Structure” (Graham J. Mount i W.R. Hume) pokrywa się z aktualnym rozumieniem zagadnienia, a seria sześciu artykułów wyjaśnia detale i racjonalnie uzasadnia nową klasyfikację.
Refleksje o zapobieganiu chorobom
History of disease`s prevention
lek. stom. Przemysław Uliasz
Od zarania dziejów dwa nurty medycyny naprawczy i zapobiegawczy przeplatają się wzajemnie. Relacje zawarte w pismach Herodota i Diodowa wskazują na wysoki poziom higieny i ówczesnej profilaktyki wyrażającej się stylem życia codziennego. Cały tryb życia Egipcjan był tak drobiazgowo ujęty, iż sprawia wrażenie konstrukcji dokonanej przez doświadczonego lekarza. Przepisy higieny obowiązywały nie tylko członków kast uprzywilejowanych, ale całą ludność. Czystość osobista , częste kąpiele (łazienki były również w domach), strzyżenie włosów, obcinanie paznokci, namaszczanie ciała, gimnastyka, ubranie, jedzenie, życie płciowe, czystość mieszkania i sprzętów – wszystko to było ujęte w przepisy religijne. Już za pierwszej dynastii zbudowano w Egipcie rodzaj kanalizacji, nie wolno było zanieczyszczać ziemi ciałami gnijącymi . Wodę pito tylko przefiltrowaną lub przegotowaną. Powszechnie używano napoju wyrabianego z jęczmienia poddawanego fermentacji.